Na een proef in 2016 gaat donderdag de opkoopregeling voor moeilijk verkoopbare huizen in het aardbevingsgebied in Groningen officieel van start. Vanaf die dag kunnen huiseigenaren zich opgeven voor het Koopinstrument, zoals de regeling van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) heet.
In tegenstelling tot de proef kunnen nu ook woningeigenaren zonder bijzondere omstandigheden zich aanmelden. Het gaat dan om huizen die minimaal een jaar te koop staan. Mensen met bijzondere omstandigheden zijn wel eerst aan de beurt. Die omstandigheden zijn bijvoorbeeld verhuizing om gezondheidsredenen, weg moeten vanwege een scheiding of dat het huis te klein wordt door gezinsuitbreiding.
Voor de proef in 2016 kwamen bij de Nationaal Coördinator 179 aanmeldingen binnen. Negentig daarvan voldeden aan de voorwaarden. Van deze negentig wisten twintig eigenaren hun woning zelf te verkopen. Na afloop van de proef bleven negen woningen over. Die worden nu in de definitieve regeling meegenomen.
Voor het Koopinstrument is jaarlijks 10 miljoen euro beschikbaar, geld dat afkomstig is van de NAM. De woningen worden opgekocht voor 95 procent van de taxatiewaarde. De regeling loopt tot en met 2020.
De Nationale ombudsman Reinier van Zutphen leverde in oktober vorig jaar stevige kritiek op de proef met het koopinstrument. Hij vond de regeling oneerlijk en verweet de Nationaal Coördinator gebrek aan transparantie. Van Zutphen kwam met zijn kritiek na een klacht van een gezin dat zich had aangemeld voor de opkoopregeling maar werd uitgeloot. Het systeem van loting is nu afgeschaft.
Hoeveel mensen zich de komende tijd gaan aanmelden voor de regeling is niet bekend. De NCG kan geen inschatting maken van het aantal huiseigenaren dat vanaf donderdag zal reageren.
Naast de opkoopregeling bestaat ook het schadeprotocol. Bewoners in het aardbevingsgebied kunnen vanaf 19 maart terecht bij één loket voor de volledige afhandeling van schade aan huizen en gebouwen als gevolg van de gaswinning in Groningen. De afhandeling gaat buiten de NAM om. De overheid keert de schadevergoeding uit en verhaalt de kosten op de NAM.