Dat de Verenigde Staten midden in de coronapandemie de geldkraan voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) dichtdraaien is niet verstandig, vindt het kabinet. De WHO is cruciaal voor de wereldwijde strijd tegen het virus, zegt minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Ze sluit niet uit dat Nederland en gelijkgezinde landen bijspringen met extra geld.
De Amerikaanse president Donald Trump besloot dinsdag om de jaarlijkse bijdrage – een kleine 370 miljoen euro – van zijn land aan de WHO tijdelijk stop te zetten. Hij wrijft de organisatie aan dat die de pandemie niet goed heeft aangepakt.
Zodra de virusuitbraak is bedwongen, kunnen we leren van eventuele fouten, zegt Kaag in een toelichting. “Laten we ons nu eerst richten op hoe we deze crisis doorkomen”. Daarvoor is volgens de minister “al onze energie nodig”. Ze vindt de beslissing van Trump “ontzettend jammer en een tegenslag voor het functioneren van de WHO”.
Nederland sluit zich “volledig” aan bij VN-chef António Guterres, die zich eerder kritisch uitliet over het Amerikaanse besluit, aldus Kaag. “Dit is niet het moment om de financiering in te houden. Juist nu we wereldwijd met man en macht bezig zijn om bijvoorbeeld beschermingsmiddelen te regelen”, aldus de minister.
Kaag weet niet precies hoe groot het gat is dat in de WHO-begroting ontstaat door het Amerikaanse besluit. Maar hierdoor dreigen juist andere ziekten nieuwe slachtoffers te maken, waarschuwt Kaag. Veel van het Amerikaanse geld ging volgens haar naar bijvoorbeeld de strijd tegen polio en malaria, en die “moet je niet de kans geven zich weer te verbreiden”.
Het besluit van de VS viel ook in de Tweede Kamer verkeerd. Regeringspartijen CDA, D66 en ChristenUnie willen dat Kaag met haar EU-collega’s er bij de Amerikanen op aandringt van de beslissing terug te komen. Ze vragen de minister bovendien of de Europese Unie de WHO uit de brand kan helpen en wat Nederland misschien extra kan bijdragen.
Europa moet “niet per se” geld bijleggen om het gat te stoppen, vindt Kaag. Ze gaat eerst met onder andere Europese bondgenoten navragen waar de WHO nu geld tekort komt. Maar vervolgens is een extra bijdrage “een optie”.