Nederland zal de druk op Iran blijven opvoeren zolang het bewind de protesten keihard onderdrukt. Dat maakten premier Mark Rutte en minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) duidelijk in een gesprek met Iraanse Nederlanders in het Torentje.
Rutte zei na afloop dat het kabinet zal blijven overleggen met de Iraanse Nederlanders. “We hebben heel goed geluisterd naar hun ervaringen.” De premier verklaarde te hebben toegelicht wat het kabinet doet en zal “nauw contact” houden met de Iraanse Nederlanders.
Zij kwamen volgens de premier met “veel praktische ideeën” wat nog meer gedaan kan worden tegen het Iraanse regime. Hun suggesties worden de komende dagen met Buitenlandse Zaken in kaart gebracht, beloofde hij. Maar Rutte maakte ook duidelijk niet aan alle wensen te kunnen voldoen.
Het kabinet ziet niets in het voorstel om de Iraanse ambassadeur het land uit te zetten. Dat is “heel onverstandig”, aldus Rutte. Het kabinet wil zijn zorgen steeds aan de Iraanse ambassadeur duidelijk kunnen blijven maken. Ook wil Nederland zijn ambassadeur in Teheran houden als “ogen en oren”.
Nederland is voor het aanscherpen van sancties tegen Iran. Daar is volgens Rutte ook steun voor in Europa. De EU heeft al drie sanctiepakketten tegen Iran afgekondigd. Er wordt ook gekeken om de Revolutionaire Garde op de terreurlijst van de EU te krijgen, al is dat wel “juridisch ingewikkeld”.
De strafmaatregelen hebben er niet toe geleid dat het bewind zijn koers aanpast. Brede economische sancties zijn niet mogelijk onder de huidige afspraken van het nucleaire akkoord met Iran. Bovendien is de handelsstroom tussen Iran en de EU beperkt en zou het effect dus gering zijn, aldus het kabinet.
Iraniërs gaan al maanden de straat op om te betogen voor meer vrijheid in het streng islamitische land. Aanleiding was de dood van de 22-jarige Mahsa Amini op een politiebureau. Zij zou de kledingvoorschriften voor vrouwen niet goed hebben nageleefd. Er zijn bij de protesten die werden begonnen door vrouwen, al meer dan 18.000 mensen opgepakt en enkelen van hen zijn al geëxecuteerd.
De Iraanse Nederlander Bijan Moshaver, die al veertig jaar in Nederland woont, liet weten “positief” terug te kijken op het gesprek met Rutte en Hoekstra. “We hebben onze wensen en zorgen gedeeld met het kabinet.” Hij hoopt dat in vervolggesprekken meer concrete resultaten kunnen worden bereikt.
Moshaver vindt dat er meer sancties moeten komen en meer bescherming voor Iraanse Nederlanders. Die worden bedreigd en geïntimideerd. Ook worden familieleden in Iran onder druk gezet. Minister Hoekstra kondigde vorig jaar aan harder te willen optreden tegen landen die hun (voormalige) burgers in Nederland lastigvallen. Er komt een meldpunt om de intimidatie in beeld te brengen.