De VVD wil dat het kabinet minder gebruikmaakt van een wettelijk geregelde mogelijkheid om (extra) geld uit te geven zonder dat het parlement daar toestemming voor heeft gegeven. Deze uitzondering moet beperkt blijven tot noodzakelijke situaties, vindt de grootste regeringspartij. Een bewindspersoon moet wat de VVD betreft ook goed motiveren waarom het wil afwijken van de begroting en daarover zowel de Eerste als de Tweede Kamer vooraf in ieder geval goed informeren.
VVD-Tweede Kamerlid Eelco Heinen zal een wijzigingsvoorstel hiertoe woensdag indienen tijdens het debat over de overheidsuitgaven van vorig jaar. Heinen verwijst in zijn amendement naar kritiek van de Algemene Rekenkamer, die al in 2020 meldde dat het kabinet ’te vaak en onnodig” gebruikmaakt van de uitzondering in de zogeheten Comptabiliteitswet. Doordat dan niet de normale begrotingsregels worden gevolgd, heeft de Kamer niks in te brengen op de beleidswijziging en het belastinggeld dat hiermee gemoeid is.
Een formele stemming erover is niet nodig maar beide Kamers moeten wel snel aangeven of ze voldoende zijn geïnformeerd over het voornemen, aldus de VVD. Het gaat dan immers om een belangrijke en spoedeisende wijziging, zoals het geval kan zijn bij een pandemie of een crisis. “Deze aspecten betrekken de Staten-Generaal vervolgens bij hun oordeel over de vraag of zij zich voldoende geïnformeerd achten”, schrijft Heinen in de toelichting op zijn voorstel.