Nederland zal eraan moeten wennen dat het mogelijk een hoge prijs betaalt voor zijn veiligheid en welvaart, vindt demissionair minister Geoffrey van Leeuwen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). “Ook als die wordt gemeten in burgerslachtoffers of bodybags.” Hiermee bedoelt hij dat er doden kunnen vallen, onder burgers of militairen.
Wennen aan dit idee is nodig omdat Europa niet langer kan leunen op de Verenigde Staten, zei de minister in een toespraak op de Universiteit Leiden. Maar het is ook nodig om een signaal af te geven aan landen als China, Rusland en Iran dat het Westen zijn belangen zal verdedigen.
Als er niet wordt opgetreden in bepaalde situaties zoals de aanvallen van de Houthi’s in Jemen op de internationale scheepvaart in de Rode Zee, is dat volgens de minister van VVD-huize “een uitnodiging aan die landen om ons verder te testen”.
Hij pleit voor een “veel steviger” optreden van Nederland en Europa in de wereld. “De wereld is inherent gevaarlijk en tragisch, en het maken van vuile handen is daarom ook onvermijdelijk”, aldus Van Leeuwen.
Volgens hem moeten de uitdagers van het Westen ervan “overtuigd zijn dat we bereid zijn geweld te gebruiken”. Dat is juist nodig om de vrede te bewaren, denkt hij. Er is “hardheid nodig – anders wordt het lastig onze belangen in de wereld te verdedigen”.
Hij pleit voor meer ‘realpolitik’ in het Nederlandse buitenlandbeleid. “Het lef hebben je idealen te verdedigen met de instrumenten van macht. Om een harde wereld met vastbesloten hand om te vormen naar een betere plek.”
Van Leeuwen, die eerder de nationale veiligheidsadviseur van premier Mark Rutte was, is bezig aan zijn laatste week als minister. Volgende week keert Liesje Schreinemacher terug van zwangerschapsverlof.