Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beslist volgende week woensdag of het zich buigt over het neerhalen van vlucht MH17 en de mogelijke schuld die Rusland daaraan had. Het zou voor het eerst zijn dat een internationale rechter een oordeel velt over de verantwoordelijkheid voor de vliegramp.
Het mensenrechtenhof moet niet alleen beslissen of het de klacht van Nederland over de MH17 in behandeling neemt. Het besluit tegelijkertijd over klachten van Oekraïne over het Russische optreden in het oosten van het land en over de ontvoering van Oekraïense kinderen uit bezet gebied.
Rusland probeert het hof in Straatsburg ervan te weerhouden zich over de zaak te buigen. Doet het EHRM dat toch, dan kan het nog wel jaren duren voor het uitspraak doet. Als het hof Rusland uiteindelijk zou veroordelen, heeft dat grote politieke betekenis en kan Moskou een schadevergoeding worden opgelegd.
Nederland en Oekraïne kregen een jaar geleden de kans om de rechters van het mensenrechtenhof te overtuigen van Ruslands schuld. De vraag of het land gezag uitoefende in het gebied lijkt doorslaggevend te worden voor de zaak, zei de Nederlandse delegatie na de hoorzitting. Nederland en Oekraïne betoogden dat Rusland het indertijd in die delen van Oekraïne voor het zeggen had en dus verantwoordelijk kan worden gehouden. Rusland sprak dat tegen en schuift de schuld af op de rebellen of zelfs op Oekraïne.
De vliegramp in 2014 kostte alle 298 inzittenden van het passagiersvliegtuig op weg van Schiphol naar Kuala Lumpur het leven. De zaak voor het mensenrechtenhof is het derde spoor dat Nederland bewandelt om gerechtigheid te krijgen voor de slachtoffers. De rechtbank Den Haag heeft twee Russen en een Oekraïner inmiddels veroordeeld voor hun rol in het neerhalen van MH17. Ook probeert Nederland om Rusland aansprakelijk te stellen voor de ramp, wat het land uiteindelijk voor het Internationale Gerechtshof zou kunnen brengen.