De Partij voor de Dieren (PvdD) wil een debat met justitieminister Dilan Yeşilgöz over het preventief oppakken van zes klimaatactivisten. Daarnaast heeft waarnemend fractievoorzitter Christine Teunissen mondelinge vragen aangemeld voor het wekelijkse vragenuurtje van de Tweede Kamer. De partij heeft geen goed woord over voor de actie van het Openbaar Ministerie (OM) van donderdag.
Het demonstratierecht in Nederland staat onder druk, zegt Teunissen. “Het preventief oppakken van mensen is een intimiderende en afschrikwekkende maatregel. Klimaatactivisten worden van hun bed gelicht, terwijl voor demonstranten met tractoren de rode loper op het ministerie van landbouw wordt uitgerold: dat is ongelijke behandeling.”
Teunissen vindt dat demonstranten “zich terecht zorgen maken” en zaterdag “een vreedzame actie voor ogen hebben”. “De klimaatcrisis is gierend uit de pan gelopen.” Volgens het Kamerlid zijn de miljarden euro’s per jaar die aan fossiele subsidies worden verstrekt “olie op het vuur”.
De zes activisten, die zijn aangesloten bij de actiegroep Extinction Rebellion (XR), zijn donderdagochtend thuis opgepakt op verdenking van opruiing. Zij riepen op om zaterdag te gaan demonstreren op de A12 bij Den Haag. Het Openbaar Ministerie (OM) noemt de blokkade “gevaarlijk en ontwrichtend”. De activisten zijn inmiddels vrijgelaten. Een van hen – Lucas Winnips – mag zaterdag niet naar de demonstratie op de A12.
GroenLinks-Kamerleden Corinne Ellemeet en Suzanne Kröger willen voor het begin van de demonstratie zaterdag antwoorden op hun Kamervragen over het preventief arresteren van de klimaatactivisten, die zij donderdag stelden. De woordvoerders van de betrokken ministers Dilan Yeşilgöz (Justitie) en Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) kunnen tot nu toe niet aangeven of die antwoorden er tijdig komen.
De Kamerleden willen onder andere van beide ministers weten welke concrete dreiging “deze ingrijpende aanpak” rechtvaardigt. Het preventief aanhouden van de zes mensen staat volgens hen “op zijn minst” op gespannen voet met de demonstratievrijheid zoals die in de grondwet is verankerd, en mogelijk zelfs in strijd daarmee.
Ook zij noemen de actie van het OM “intimiderend” en een “poging om demonstranten te ontmoedigen om uiting te geven aan hun zorgen”.
VVD-Kamerlid Ingrid Michon is juist vol lof over de de actie van het OM. “Demonstreren mag. Een weg blokkeren mag niet, ook niet daartoe oproepen. En dan huilen dat je demonstratierecht wordt beperkt”, zei ze eerder op Twitter. “Een demonstratie is geen vrijbrief voor het plegen van strafbare feiten.”