Provinciale Staten (PS) van Gelderland hebben woensdag unaniem besloten om een extern, onafhankelijk onderzoek te starten naar mogelijk ongewenst gedrag van commissaris van de Koning John Berends. De drie plaatsvervangend voorzitters van PS gaan nu de vragen formuleren waarop dit onderzoek antwoord moet geven. De Staten willen dat het onderzoek zich nadrukkelijk beperkt tot de aantijgingen tegen de commissaris. Zaken als gevoelens van onveiligheid op de werkvloer horen niet thuis bij PS en worden bovendien al onderzocht, omdat daar al eerder signalen over waren, zei provinciebestuurder Peter Drenth, die personeelszaken in zijn portefeuille heeft.
Sinds anderhalve week geleden via een artikel in De Gelderlander bekend werd dat Berends zich schuldig zou maken aan grensoverschrijdend gedrag, waarbij pesten, schelden en woede-uitbarstingen werden genoemd, hebben de Staten tientallen documenten ontvangen over het reilen en zeilen op het Gelderse provinciehuis. Volgens PVV-fractievoorzitter Marjolein Faber is daaruit geen enkele officiële klacht naar voren gekomen noch een direct verband tussen gedrag van de commissaris en gevoelens van onveiligheid. Volgens haar is er sprake van ondermijning van het kabinet van de commissaris door het ambtelijk apparaat. “Het is gedoe”, vond zij.
Andere fracties waren het met de PVV eens dat er nu geen directe klachten zijn geopenbaard. “Maar we hebben juist een onderzoek nodig om aan informatie te komen waarmee we een oordeel kunnen vellen over de integriteit van de commissaris. Alle relevante informatie moet nu boven tafel komen”, aldus diverse fracties. Een motie van de PVV waarin gevraagd werd om rectificatie van het artikel kreeg maar drie stemmen voor en haalde het dus niet.
De drie plaatsvervangend voorzitters die het onderzoek gaan begeleiden vinden dat onderlinge omgangsvormen op het provinciehuis aan de orde moeten komen. “Correct, fatsoenlijk en respectvol gedrag maken deel uit van integriteit. We hopen ook dat alle ambtenaren in de tijd dat het onderzoek loopt in een sociale en veilige omgeving hun werk kunnen doen. Conclusies kunnen we pas trekken als het onderzoek klaar is.”
Het onderzoek moet medio februari 2024 klaar zijn. Commissaris van de Koning John Berends heeft zijn taken neergelegd voor de tijd dat het onderzoek loopt. Minister van Binnenlandse Zaken Hugo de Jonge komt woensdagavond met de Gelderse Staten praten over een waarnemer voor Berends. Hij zou al een kandidaat op het oog hebben.