Milieudefensie denkt in het hoger beroep van de klimaatzaak tegen Shell nog sterkere argumenten te hebben dan in eerste aanleg. “We hebben er het volste vertrouwen in. De feitenbasis is alleen maar verder gegroeid, wetenschappelijk is nergens een stap terug gezet”, zegt directeur Donald Pols. Zowel uit de klimaatwetenschap als uit eigen onderzoek naar Shell haalt Milieudefensie nieuwe munitie om de eisen kracht bij te zetten. Het gerechtshof in Den Haag behandelt het hoger beroep vanaf volgende week dinsdag.
De rechters gaven de eisers in 2021 grotendeels gelijk. Ze wezen erop dat de fossiele brandstoffen van Shell een CO2-uitstoot veroorzaken die groter is dan hele landen. De opwarming van de aarde waar die uitstoot aan bijdraagt, levert “ernstige risico’s op” voor het recht op leven en andere mensenrechten, redeneerden de rechters.
Shell moet de uitstoot die het veroorzaakt uiterlijk eind 2030 met 45 procent hebben verlaagd ten opzichte van 2019. Voor de uitstoot van eigen activiteiten is dat een “resultaatverplichting”. Ook de uitstoot van bijvoorbeeld automobilisten die benzine van Shell tanken, moet omlaag. Daar geldt een “zware inspanningsverplichting”.
Het olie- en gasconcern vindt zelf ook dat bedrijven “een dringende rol” spelen in het tegengaan van klimaatverandering. Shell vindt echter dat de zaak niet in de rechtszaal thuishoort. “Wij geloven niet dat een gerechtelijke uitspraak tegen één bedrijf de juiste oplossing is voor de overgang naar schonere energie”, laat president-directeur Frans Everts van Shell Nederland weten. “Als dit vonnis in stand blijft, heeft dit vergaande gevolgen voor het Nederlandse bedrijfsleven, de werkgelegenheid en het Nederlandse investeringsklimaat.”
Als ook het hof Shell dwingt tot vermindering van de uitstoot, zegt Milieudefensie ervan uit te gaan dat het bedrijf zich daaraan houdt. Zo niet, dan zijn er volgens campagneleider Nine de Pater mogelijkheden om dat af te dwingen. “Die onderzoeken we”, zegt ze. Meer wil ze er nog niet over zeggen. Als het gaat om de naleving, kan van belang zijn dat Shell sinds 2022 het hoofdkantoor in Londen heeft. Voor het verloop van het hoger beroep zelf maakt dit volgens Milieudefensie niets uit.
De eisers becijferden eerder dat de uitstoot die Shell veroorzaakt zo’n acht keer zo hoog is als die van heel Nederland. Als het bedrijf honderden geplande olie- en gasprojecten doorzet, zal dat cijfer volgens Milieudefensie fors stijgen.