Actiegroep Extinction Rebellion (XR) probeert op 6 juli opnieuw de A12 in Den Haag te blokkeren. Dat is precies twee jaar nadat de klimaatactivisten voor het eerst demonstreerden op het beginstuk van de snelweg naast het Malieveld. Volgens XR zijn dit soort blokkades “harder nodig dan ooit”, omdat het aankomende rechtse kabinet klimaatmaatregelen wil schrappen en het afschaffen van fossiele subsidies “van de agenda” wil halen.
De actiegroep blokkeerde de Utrechtsebaan, zoals dit stuk van de weg heet, al tientallen keren uit protest tegen alle voordelen waarmee de overheid het gebruik van fossiele brandstoffen stimuleert. De laatste poging die XR daartoe deed, werd in april door de politie voorkomen. Activisten gingen toen andere doorgaande wegen op.
Demonstreren op de A12 mag niet van de burgemeester, die daar steevast de politie tegen laat optreden. Tegelijk met de blokkade houdt XR samen met andere organisaties een ‘protestival’ met onder meer sprekers en muziek op het Malieveld. Daar mag over het algemeen wel worden gedemonstreerd.
Het jaarlijkse bedrag aan ‘subsidies’ in de breedste zin van het woord bedraagt jaarlijks 39,7 miljard tot 46,4 miljard euro, becijferden het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) vorig jaar. Het gaat dan voornamelijk om belasting die niet wordt geheven: zo betalen grote bedrijven over hun energie relatief minder belasting dan consumenten. Zulke verschillen worden in onderzoeken beschouwd als subsidies.
In het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB worden fossiele subsidies overigens wel één keer genoemd: “Afbouw van fossiele subsidies voor de energievoorziening vindt plaats in Europees verband”, staat erin. De coalitie benadrukt verder vooral dat klimaatbeleid “draagbaar, haalbaar en uitvoerbaar” moet zijn.
“In de plannen van het nieuwe kabinet wordt helemaal niet gesproken over het opstellen van een nationaal afbouwpad voor fossiele subsidies”, stelt XR vast. “Daarnaast houdt het kabinet een aantal regelingen die afgeschaft zouden worden of zelfs al waren, toch in stand, zoals: geen energiebelasting op kolen voor Tata Steel, nog minder energiebelasting op gas voor grootverbruikers en verlaagde accijns op diesel voor tractoren”, somt de groep op.