De Europese Commissie komt begin volgend jaar met voorstellen over de oprichting van een onafhankelijk Europees toezichthouder tege witwassen en terrorismefinanciering. Dat heeft vicevoorzitter Valdis Dombrovskis bekendgemaakt bij de presentatie van een actieplan waarmee hij de strijd tegen witwassen in de EU in twaalf maanden wil opvoeren. Den Haag is groot voorstander van zo’n onafhankelijke EU-instantie.
Nederland lobbyt samen met een aantal landen waaronder Frankrijk al een tijd voor onafhankelijk EU-toezicht, omdat witwassen een grensoverschrijdend probleem is. Nu is het toezicht op de handhaving van antiwitwaswetgeving nationaal geregeld. In Nederland ligt de bevoegdheid bij De Nederlandsche Bank (DNB).
Volgens Dombrovskis moet de EU “een einde maken aan de infiltratie van zwart geld in het financiële systeem”. “Er mogen geen zwakke schakels in onze regels en de implementatie ervan bestaan. De komende twaalf maanden moeten we onszelf verplichten actie te ondernemen.”
De commissie stelt een aantal maatregelen voor om de handhaving van de Europese antiwitwaswetten te versterken, vooral gericht op coördinatie en harmonisatie. Zo komt ze begin 2021 met een Europees reglement waarin precies staat hoe de bestaande wetgeving moet worden toegepast. De regels zijn “verreikend en efficiënt maar de lidstaten passen ze in grote verscheidenheid op verschillende manieren toe”, aldus het dagelijks EU-bestuur. Daardoor zijn er “mazen in de wet die leiden tot misbruik door criminelen”.
De EU werd de afgelopen twee jaar opgeschrikt door een aantal grote witwasschandalen, onder meer bij ING en Danske Bank. Er wordt volgens wetenschappers jaarlijks 16 miljard euro in Nederland witgewassen.