De onderhandelingen over een nieuwe cao in het streekvervoer zitten muurvast waardoor vakbonden ook deze week weer oproepen tot stakingen. Om partijen terug aan de onderhandelingstafel te krijgen, kan een gespreksleider of bemiddelaar een uitkomst bieden. Maar de hoge inflatie en de daarvan afgeleide looneisen lijken een doorbraak met de hulp van een onafhankelijke partij in de weg te zitten, denken werkgeversvereniging AWVN en cao-bemiddelaar Henk Strating.
Strating merkt dat er relatief veel cao-conflicten zijn, maar dat er maar weinig bemiddeling plaatsvindt. Dat is tekenend voor deze tijd van hoge inflatie, denkt Strating. “In het streekvervoer lijken werkgevers hun hoogste bod op tafel te hebben gelegd. Als er echt geen geld meer is, dan heb je ook niets aan bemiddeling. Zeker niet als de verschillen zo groot zijn.”
Die situatie doet zich nu voor in het streekvervoer. Zo geeft werkgeversvereniging VWOV aan niet meer te kunnen bieden dan een verbetering van de arbeidsvoorwaarden waarmee personeel er 11 procent op vooruit gaat. De looneisen van vakbonden FNV en CNV behelzen salarisverhogingen van respectievelijk 16,9 procent voor een jaar en 14 procent voor anderhalf jaar. VWOV stelt dat er niet meer geld is, omdat de marges in het streekvervoer na corona erg klein zijn. Inmiddels wordt er al maanden regelmatig gestaakt.
John Dollenkamp, onderhandelaar bij werkgeversvereniging AWVN, merkt in algemene zin dat de cao-onderhandelingen zijn verhard. De gestegen inflatie speelt daarbij een grote rol. “Werkgevers hebben met hun kant van inflatie te maken, zoals hogere kosten voor grondstoffen en energie. Niet alle bedrijven kunnen die kosten doorberekenen. Maar werknemers hebben ook te maken gekregen met hogere kosten voor levensonderhoud. Beide rekeningen lijken nu naar de werkgevers te gaan”, aldus Dollenkamp.
Vakbonden proberen dan ook met relatief hoge looneisen de gestegen inflatie te compenseren. Daardoor komen het loonbod van werkgever en de looneis van bonden verder uit elkaar te liggen, wat het onderhandelen bemoeilijkt, merkt Dollenkamp. “Voorheen kon je stapjes zetten om nader tot elkaar te komen. Nu is het verschil te groot, dat overbrug je niet zomaar. Dan zijn acties en stakingen bijna onvermijdelijk.”
Zowel Dollenkamp als Strating denkt dat het een kwestie van tijd is: als de inflatie afkoelt, zullen looneisen naar beneden moeten worden bijgesteld. Dollenkamp: “We willen allemaal dezelfde uitkomst, namelijk een toekomstbestendig bedrijf. Dat is de basis onder elke cao.” Voor nu zit de hoge inflatie alleen nog in de weg, aldus de AWVN-onderhandelaar. “Daardoor is dat doel onbereikbaarder geworden, omdat vakbonden en werkgevers verschillende wegen willen bewandelen. Maar ik denk dat, wanneer de inflatie afkoelt, onze wegen elkaar dan weer makkelijker zullen kruisen.”