“Oké, maar dit is echt de laatste…” We kennen het allemaal: die lonkende reep chocolade, zak met drop of bak met ijs. We willen het eigenlijk niet eten en toch stoppen we het in onze mond. Doordat het lijkt alsof we nooit genoeg kunnen krijgen van suiker bestempelen we onszelf als ‘suiker verslaafd’ en zien we suiker als de boosdoener voor overgewicht. Maar klopt dit wel?
Onderzoekers van de Universiteit van Maastricht hebben ontdekt dat dit niet helemaal klopt. Voor het onderzoek hebben zij zich gericht op de mate waarin mensen afhankelijk zijn van bepaalde voedseltypes en in welke mate deze voeding ook daadwerkelijk bijdraagt aan overtollige kilo’s.
Voor het onderzoek heeft neuropsycholoog Rob Markus de standaardmethode om voedselverslaving te meten uitgebreid met vier categorieën: laagcalorisch voedsel (zoals rijstwafels, groenten en crackers), suikerrijk voedsel (snoep, koekjes en frisdrank), gecombineerd hoog vet-zoetig voedsel (taart) en tot slot gecombineerd hoog vet-eiwitrijk voedsel (kaas, frituursnacks en worst).
Suiker of vette hap
Er werd voor het onderzoek aan 1.500 gezonde jonge mensen een reeks vragen gesteld. Zij moesten tevens af en toe op de weegschaal staan. Bijna dertig procent van de testpersonen gaven aan het lastig te vinden om voedsel met veel calorieën, vet en eiwitten te laten staan. Slechts vijf procent gaf aan het lastig te vinden om te stoppen met het eten van suikerrijke producten. Tevens liet het onderzoek zien dat de mensen met een overgewicht vooral moeite hadden om van de wat vettere hapjes af te blijven, dan van de lekkernijen waar veel suiker in zit.
Rest de vraag: hoe komt het toch dat als we eenmaal beginnen aan suiker, we niet meer kunnen stoppen met eten? Volgens de onderzoekers is er wel degelijk een relatie tussen de inname van zoetigheid en de aanmaak van het ‘gelukshormoon’ dopamine, maar wil dit wil niet zeggen dat het om een verslaving gaat. Die roept namelijk een heel andere reactie op in onze hersenen.
Voedselverslaving of eet-afhankelijk
En hoe zit het dan met overgewicht; komt dit niet door te veel snoepen? “Het probleem met overgewicht is eerder dat we in algemene zin te veel eten in vergelijking met wat we verbruiken. Het maakt daarbij niet uit wat we precies eten”, aldus Markus. Volgens hem moeten we de term ‘voedselverslaving’ maar gauw veranderen in ‘eet-afhankelijkheid’. “Die term doet ook meer recht aan de unieke, individuele ervaring met het eten van voedsel, dan het toekennen van verslavende aspecten aan bepaalde voedingsmiddelen zoals suiker.”
Of dit nieuws nu betekent dat het niet ongezond is om die bak met ijs na het avondeten te verorberen? Dat is natuurlijk ook niet het geval. Gelukkig is het weer wat langer licht in de avond: tijd voor een wandeling!