‘Stem voor later’ is de onlinetalkshow van 50PLUS voor de verkiezingen van Provinciale Staten en waterschappen op 15 maart 2023.Tien afleveringen over de belangrijkste politieke onderwerpen van deze tijd. In de elfde aflevering heeft de redactie enkele fragmenten op een rij gezet.
Energie
Aflevering 1 gaat over energie. Deskundige Paul van Son geeft aan dat kernenergie peperduur is en vraagt om een langetermijnvisie van zeker zestig jaar. Ook is het afval nog steeds een probleem. “Wereldwijd is kernenergie problematisch, zeker in een democratie.” Verder met aardgas is in elk geval geen optie, zegt Jan Ottens, lijsttrekker 50PLUS Provinciale Staten Groningen.
Openbaar vervoer en veiligheid
Aflevering 2 behandelt openbaar vervoer en veiligheid. Volgens veiligheidsdeskundige Klaas Wilting kan het openbaar vervoer beter aan de markt worden overgelaten. De oud-politiewoordvoerder stelt verder dat ‘de rechtsstaat in verval is geraakt’. De oplossing: meer wijkagenten.
Wonen
Aflevering 3 staat in het teken van wonen. JoJo Mulder, bestuurslid van Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging ‘Samenwerking’, vindt het niet rechtvaardig dat migranten woningen krijgen terwijl ouderen op de wachtlijst staan.
Jacques Verzijl, ziekenhuisapotheker en 50PLUS-kandidaat voor Waterschap Brabantse Delta, trekt aan de bel over watervervuiling door medicijnresten. Dat is een groot probleem. Er komt volgens hem 140.000 kilo geneesmiddelen per jaar bij in het oppervlaktewater. “Dat raakt op termijn ook de gezondheid van mensen via drink- en grondwater.”
Zorg en water
Het eerste deel van aflevering 4 gaat over de zorg. Volgens professor Erik Jan Meijboom, hoogleraar aan de VU, moet de overheid een stroomlijnende rol innemen ‘om te zorgen dat zorg voor mensen aan de andere kant van de kloof bereikbaar blijft’. Tineke ten Bulte, lijsttrekker 50PLUS voor Provinciale Staten in Overijssel, wil meer tijd voor persoonlijke aandacht en meer taken combineren voor minder versnippering.
Vervolgens gaat het over hoogwater. Deskundige Peter van Dijk, dagelijks bestuurslid Waterschap Aa en Overmaas, noemt de wateroverlast in Limburg in 2021 ‘een schoolvoorbeeld’ van wat ons de komende jaren te wachten staat.
Onderwijs
Aflevering 5 draait om onderwijs. De gasten geven het Nederlandse onderwijs een onvoldoende. “Er is geen visie op onderwijs in dit land”, zegt Presley Bergen, woordvoerder 50PLUS Nederland en voorheen bestuurslid van Beter Onderwijs Nederland. “We moeten in ieder geval zorgen dat wij het onderwijs niet in handen laten van ideologen.”
Aansluitend gaat het over leeftijdsdiscriminatie van ouderen. Er is aan tafel steun voor een wettelijk quotum voor ouderen bij werkgevers, zoals Jan Fonhof voorstelt. Jan Fonhof is lijsttrekker 50PLUS voor Provinciale Staten in Drenthe.
Defensie
In aflevering 6 wordt gesproken over defensie. Luitenant-kolonel b.d. Paul van Campen, lobbyist en deskundige strategische verdediging, noemt de huidige staat van defensie ‘erbarmelijk’. Hij hoopt op een nationale ommekeer in het denken over defensie, zoals eerder in Duitsland. Volgens hem zijn we lui en verweekt geworden door 75 jaar vrede. Het beleid kan volgens hem beter door militairen worden gemaakt.
AOW en pensioen
Aflevering 7 gaat over AOW en pensioen. Martin van Rooijen is fractievoorzitter en lijsttrekker voor 50PLUS in de Eerste Kamer. Hij strijdt tegen het nieuwe en volgens hem onnodige pensioenstelsel. Het nieuwe pensioenstelsel wordt een ramp, verwacht Edmond van Ooijen, 50PLUS-raadslid in Deurne en plaatsvervangend lid ledenparlement FNV: “Ik ben overtuigd dat het drama van de pensioenen veel groter wordt dan de toeslagen affaire.”
Mantelzorg
In aflevering 8 is het eerste onderwerp mantelzorg. Het blijkt dat veel mantelzorgers op hun tenen lopen. Dit komt onder meer door de grote vergrijzing, weet Marie Thérèse Custers, lijstduwer 50PLUS Provinciale Staten Limburg. “Een half miljoen is te zwaar of zelfs overbelast”, aldus columniste Ellen Verkoelen, die vreest voor ‘een grootschalig zorgprobleem’.
Migratie
Aflevering 9 gaat over migratie. Anton van Straten, lijsttrekker 50PLUS Provinciale Staten Gelderland: “We stikken in de asielstroom. Dus zou je tegen Europa moeten zeggen: ‘Dit is het uitgangspunt, maar wij hebben geen plaats voor die mensen.’ Het is een groot verdienmodel geworden en het zorgt ook voor een heel grote belasting van de gezondheidszorg.”
Stikstof
Voor de laatste editie, aflevering 10, is stikstof het thema. Door het huidige stikstofbeleid zit alles muurvast, zegt Theo Coumans, LLTB-bestuurslid Fauna en Milieu, Mest en Mineralen. Een integrale benadering is noodzakelijk, bepleit Wim Tegels, 50PLUS-kandidaat Waterschap Limburg. “Niet vingerwijzen, maar elkaar de hand toesteken, dan komen we tot een beleid dat technisch mogelijk is en maatschappelijk draagvlak heeft.”
Ter afsluiting van de serie ‘Stem voor later’ krijgt presentator Rob Hompe met een groep 50PLUS-kandidaten een hoogwaterrondleiding van John Akkerman in Het Steenen Huys in Vlodrop. Tussen 2011 en 2021 stond zijn kasteel vier keer onder water, met twee keer schade voor in totaal acht ton. Tegenwoordig ligt Het Steenen Huys in het geplande overstromingsgebied, zo wordt de totale schade beperkt. De oplossing volgens John Akkerman: “Een dijk rond de percelen die nu last hebben gehad van water.” Te betalen door de overheid.
‘Stem voor later’ is gericht op de Staten- en Waterschapsverkiezingen op 15 maart 2023. De presentatie is in handen van Rob Hompe en Gerard van Hooft/Dick Schouw.