Op de vraag met welke functie Erikjan Lantink in de titel wil, komt er later een mail met ‘creator’, in het Nederlands ‘kweker van ideeën’. Hij praat graag over zaadjes planten en groei. Op 10 september houdt hij een TED talk ‘Better start with who’ tijdens het eerste TEDxWassenaar event. “Ik blijf het verbazingwekkend vinden dat als je mensen vraagt iets over zichzelf te vertellen en over wie ze zijn, dat ze daar moeite mee hebben om dat goed te beantwoorden. Veel mensen zijn zich niet bewust van de impact die ze hebben omdat ze zelf geen beeld hebben van wie ze zijn.”
Naast kweker van ideeën is Erikjan business coach, schrijver, onderzoeker en verhalenverteller. Hij is naar eigen zeggen veel met ervaringen en met de ontwikkeling en groei van mensen bezig. Zijn hele filosofie is gebaseerd op better start with who, met andere woorden: wie zijn we eigenlijk? “Of het nou met mensen, hun ontwikkeling, teams, leidinggevenden of resultaten te maken heeft, het startpunt is altijd de persoon. Als er dingen goed gaan binnen een bepaalde context, dan heeft dat vaak te maken met dat daar de juiste persoon achter zit. En als iets niet goed gaat, zit daar niet de juiste persoon achter. Of in ieder geval iemand die zich niet ontwikkeld heeft tot waar hij of zij zou kunnen zijn.”
“De mens mag voor de taak komen”
Hij schrijft graag en is bezig met zijn eerste boek. Elke ochtend schrijft hij eerst 500 woorden. Als hij daarmee bezig is, geeft hem dit voldoening, energie en rust. “Mijn dag wordt een stuk aangenamer. Zo schreef ik onlangs dat ik nog een leider moet tegenkomen die eerlijk toegeeft dat hij niet duidelijk is in hoe hij werkt. De meeste leiders zijn niet duidelijk, nemen niet de tijd om erachter te komen wie ze zijn en wat ze willen bereiken. Ze steken te weinig tijd in de mensen om hen heen en zijn te gefocust op snel een doelstelling halen of te doen wat er gedaan moet worden. Ze zetten de taak voor de mens, terwijl de mens voor de taak mag komen.”
Op de vraag welk vak hij heeft gemist op school, is zijn antwoord psychologie. “Dus puur menselijk gedrag. Als je kijkt naar de mensen die bedrijven leiden, zijn dit heel vaak dezelfde soort types. Die weten hoe ze resultaten moeten behalen en een bedrijf zodanig moeten inrichten zodat deze ook gehaald worden. Het zijn echter vaak geen mensen mensen die bedrijven leiden. Ik denk dat er veel meer potentieel zit in bedrijven door meer tijd te besteden aan de voorkant. Wie zijn we met z’n allen? Wat zijn jouw drijfveren, wat zijn jouw doelen in je leven en wat is jouw purpose? Als je dat van elkaar weet binnen een bedrijf en daar met elkaar een open gesprek over hebt, krijg je meer uit je team. Dit vraagt om tijd aan de voorkant, maar die nemen bedrijven niet. Er wordt vaak gezegd dat hier geen tijd voor is, maar we maken er geen tijd voor.”
“Er is vaak een korte termijn denken binnen bedrijven”
Hij vertelt over een bestaand business model wat heel simpel is en werkt. “Goede mensen zijn goede leiders. Dit zijn mensen die ervoor zorgen dat ze anderen inspireren. Dan zorgen vervolgens die mensen ervoor dat dit doorwerkt naar de klant. Hoe jij bent en je gedraagt, vertaalt zich één op één naar de mensen binnen je organisatie. We denken dat we een shortcut kunnen maken, maar op de lange termijn werkt dat niet. Er is vaak een korte termijn denken binnen bedrijven en een visie die tot niets leidt. Er mag meer gekeken worden naar het gedrag van leiders. Als integriteit een waarde is binnen een bedrijf en als een leider zich integer gedraagt, dan gaan anderen zich ook zo gedragen. Iedereen die ik hierover spreek, zegt: “logisch”. Maar het doen is een ander verhaal.”
Hoe begin je met erachter te komen wie je bent en wie de ander is? “Door vragen te stellen. Vertel mij eens over de drie hoogtepunten en dieptepunten in je leven en wat dit voor jou betekent heeft. Deze vragen kunnen alleen gesteld worden als er een veilig klimaat wordt gecreëerd waarin mensen zich kwetsbaar durven op te stellen. Durven we een dergelijke discussie met elkaar te hebben, inclusief de leiders? Als zo’n klimaat er niet is, kan je daar stappen in zetten. Het hoeft niet heel diep te gaan en het gaat er niet om dat iedereen zijn of haar hele levensverhaal vertelt. Maar als ik van een ander weet waarom hij op bepaalde situaties zus of zo reageert omdat er dingen in zijn leven zijn gebeurt, kan ik me beter inleven. Hierdoor kan er beter worden samengewerkt. Er wordt binnen bedrijven vaak aan deze basis voorbij gegaan. Het heeft met vragen stellen te maken en met elkaar in gesprek gaan. Daar moet je dus de tijd voor maken.”
Erikjan noemt zichzelf van nature een nieuwsgierig en reflectief persoon. Hij woont in Tsjechië met vrouw en twee kinderen, een stap die voor hem lastig was, maar waardoor hij wel veel over zichzelf heeft geleerd. Na zijn vertrek bij Ahold Delhaize in 2018, koos hij er bewust voor niet langer een carrière te ambiëren in een corporate omgeving. “Ik ben teruggegaan naar mijn waardes. Wat is belangrijk voor mij, wat wil ik in mijn leven en wie ben ik? Zo is vrijheid een belangrijke waarde voor mij, maar ook familie, nieuwsgierigheid, leren, en authenticiteit. Ik word gelukkig, als ik elke dag kan leren. Ik lees veel en kijk veel om me heen. Ik ben gaan schrijven omdat ik daardoor bezig ben met mijn omgeving en met wat ik leer. Dat geeft mij inspiratie en maakt me ook een beter persoon.”
“Dromen hoeven niet groot te zijn”
Dit wordt zijn eerste TED talk, op 10 september bij TEDxWassenaar, waarbij hij net als met zijn schrijven, zich voorstelt dat hij zijn verhaal aan één persoon vertelt. “Hier vertel en schrijf ik beter door. Ik hoop dat er mensen zijn die als ze mijn talk hebben gehoord, gaan nadenken over waar ze eigenlijk mee bezig zijn. Is dit zoals ik mijn leven voor ogen had? Ben ik mijn droom aan het verwezenlijken? Als er één iemand is die zegt: “Nee, dat ben ik niet, ik moet duidelijker worden in wat ik wil”, dan is dat voor mij al winst. Ik hoop mensen te raken en aan het dromen te helpen. Ik las onlangs dat de meeste mensen niet meer dromen. Is dat écht zo? Ik ben wat gaan rondvragen en het klopt: mensen zijn daar niet mee bezig. Ze zeggen dat ze bezig zijn met hun leven te leiden.” Droomt hij zelf nog? “Ik wel, nog heel veel. Een van mijn dromen is het schrijven van een boek. Ik heb al genoeg materiaal, maar ik ben erachter gekomen dat editen wat moeilijker is dan ik verwachtte. Dromen hoeven niet groot te zijn, het kan om hele kleine dingen gaan.”
Love the journey is een van Erikjan zijn favoriete uitspraken. Het gaat volgens hem in het leven te veel om de bestemming en het uiteindelijk doel. “Ja, het is heel belangrijk om doelen te hebben, maar vervolgens is het proces van daar naartoe leven hetgeen wat we mogen omarmen en waar we onze energie uit kunnen halen. Daar gaat het uiteindelijk om. Vind iets wat je leuk en doe dit aan het begin van je dag, net als ik met mijn schrijven. Dan zal de rest van je dag er een stuk anders uitzien. Iedereen heeft weleens een rotdag. Maar zelfs als je een rotdag hebt, kan je iets vinden waar je dankbaar voor kunt zijn. Dat doe ik altijd aan het einde van de dag: kijken waar ik dankbaar voor ben. Dat kan een kop koffie zijn of een gesprek met iemand. Ik denk dat veel mensen naar bed gaan met het idee dat ze vandaag niets hebben meegemaakt. Dan heb je volgens mij een dag verloren.”