Ai Weiwei maakt grenzen zichtbaar

Foto: ANP

‘Iedereen is van de wereld en de wereld is van iedereen’. Als er iemand is op wie dit citaat van zanger Thé Lau van toepassing is, dan is het wel de Chinese kunstenaar en politiek activist Ai Weiwei (60). Al zijn recente werk gaat over grenzen, migratie, vluchtelingen, mensenrechten en vrijheid.

Speciaal voor het Amsterdam Light Festival ontwierp hij het kunstwerk ’thinline’, een 6,5 kilometer lange lijn van rood verlichte glasvezel die als een grens om het tentoonstellingsgebied in de binnenstad loopt. De bedoeling van de grenslijn is het op gang brengen van discussie: wie bepaalt grenzen, wie mag passeren en wie niet, wat is toegestaan en wat is verboden. ,,Ik kom op voor de mensheid en de vrijheid van meningsuiting. Alle mensen zijn gelijk, het leven is kostbaar, slavernij kan ik niet accepteren”, zei de kunstenaar woensdag tijdens een persbijeenkomst.

Door zijn politiek activisme en openlijke kritiek op de machthebbers kwam Ai Weiwei in zijn geboorteland China verschillende keren in de problemen. In 2011 werd hij gearresteerd en moest hij zijn paspoort inleveren. Hij kreeg het in 2015 terug en hij woont sindsdien in Berlijn.

Zijn ’thinline’ heeft hij gebaseerd op de ‘eroev’, een grens die orthodoxe joden zichzelf stellen met behulp van een dunne lijn in de stad. Binnen dat gezegende gebied mogen zij tijdens de sjabbat objecten buiten hun huis vervoeren. Opmerkelijk genoeg is Ai Weiwei zelf niet per se voor een wereld zonder grenzen. ,,De positieve kant van grenzen: ze beschermen talen en culturen”, zegt hij. Zelf ging hij deze ochtend ook een rode lijn over, vertelt Ai Weiwei. Dinsdagavond kocht hij een stukje hasjcake en ging prompt ‘knock out’, om zich vervolgens enorm te verslapen. ,,Ik verslaap me anders nooit”, grapt hij.

Dat Ai Weiwei’s grenslijn rood is, is niet toevallig, zegt artistiek directeur Lennart Booij van het Amsterdam Light Festival. ,,Het is de kleur van alertheid, attentie, waarschuwing”. De glasvezeldraad is dun, 1 à 2 millimeter, en voorzien van een plastic beschermlaagje. Om de 50 meter wordt er een laserpuls doorheen geschoten.

Het Amsterdam Light Festival omvat 36 speciaal voor het evenement gemaakte lichtkunstwerken. De zesde editie begint donderdag en duurt tot en met 21 januari. Behalve een vaarroute is er ook een tentoonstelling op het Marineterrein.