De bekostiging van universiteiten en hogescholen moet volledig op de schop. Het huidige systeem zorgt voor te veel concurrentie en te weinig samenwerking. Dat stelt de commissie-Van Rijn, die in opdracht van het kabinet de bekostiging onderzocht.
”De huidige bekostiging is te veel gebaseerd op aantallen studenten, deze groeiprikkel moet kleiner en de vaste onderwijsbekostiging moet groter voor meer stabiliteit. Ook is de concurrentie in het wetenschappelijk onderzoek doorgeschoten”, aldus de commissie. Geadviseerd wordt om 100 miljoen euro over te hevelen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) naar de universiteiten ”voor meer stabiliteit in de bekostiging van onderzoek”.
De commissie stelt ook vast dat het ontbreekt aan inzicht in de kosten van onderwijs en onderzoek. ”Zonder deze transparantie blijven discussies over kosten en kwaliteit in het hoger onderwijs te vrijblijvend. Een grondig kostenonderzoek is hard nodig.”
Ook zou er een oplossing moeten komen voor het grote gat tussen de opleidingscapaciteit en arbeidsmarktvraag naar afgestudeerden in bètatechniek (exacte vakken). Er zijn niet genoeg studenten voor de vele banen die bedrijven willen invullen. ”De Nederlandse kenniseconomie leidt grote schade als dit probleem niet wordt opgelost. Er moet met ingang van volgend jaar geld worden verschoven naar universiteiten met veel bètatechniek studenten”, luidt het advies.
De commissie heeft voor het onderzoek gesproken met vrijwel alle universiteiten en hogescholen, studentenverenigingen, medezeggenschap, docenten, onderzoekers en vakbonden. Het rapport is woensdag aangeboden aan onderwijsminister Ingrid van Engelshoven.