Minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers komt voor 1 september met een wijziging van de Wet publieke gezondheid (Wpg). Zodra die van kracht wordt, kan de Tijdelijke wet maatregelen Covid-19 (Twm) vervallen. Via die tijdelijke wet kan het kabinet bij een opleving van corona nu maatregelen afdwingen, zoals het dragen van mondkapjes.
Het parlement en de Raad van State willen al maanden van de Twm af. Beperkende maatregelen die de overheid oplegt, moeten een permanente wettelijke grondslag krijgen. Die kan in de al lang bestaande Wpg worden opgenomen, stellen zij.
In de gewijzigde Wpg worden onder meer de bevoegdheden van de minister van VWS vastgelegd voor het nemen van collectieve maatregelen bij een pandemie. Het gaat onder meer om sluiting van publieke ruimten, het dragen van mondkapjes, het houden van afstand en quarantaineregels voor mensen die naar Nederland reizen.
De bestaande Wpg kent weliswaar bepalingen ter bestrijding van infectieziekten, maar daarbij gaat het vooral om maatregelen op individueel niveau. “Bij een epidemie op deze schaal waren collectieve maatregelen vereist. De Twm heeft dat gat tijdelijk moeten vullen”, stelt Kuipers.
Omdat een integrale herziening van de Wet publieke gezondheid lang duurt, gaat Kuipers de wet in fases aanpassen. Als corona weer opleeft, moet er zo snel mogelijk een permanente wettelijke grondslag voor maatregelen zijn. De minister roept de Kamers op het wetsvoorstel snel te behandelen, zodat de tijdelijke wet zo spoedig mogelijk kan vervallen.
Die huidige tijdelijke coronawet moet telkens met drie maanden worden verlengd. Met de vijfde verlenging moet de Eerste Kamer nog instemmen, de zesde ligt al klaar voor behandeling in beide Kamers.
Als de Twm wegvalt, is er geen wettelijke grondslag voor het kabinet om snel verplichtende maatregelen te nemen. Het politieke draagvlak ervoor wordt steeds kleiner.