De verkiezingsuitslag smaakt voor GroenLinks en de Partij van de Arbeid “naar meer”. Dat hebben de politieke leiders Attje Kuiken (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) gezegd tijdens een gezamenlijke vergadering van de Tweede Kamerfracties. Vooral Kuiken is blij met de uitslag en vindt die “een opmaat” naar nauwere samenwerking in de Tweede Kamer. Vervolgens sneden ze een taart aan met een foto erop waar zij en de lijsttrekkers van beide partijen voor de senaat juichend op staan.
Volgens de voorlopige prognose van het ANP behaalt zowel de gezamenlijke fractie van PvdA en GroenLinks als BBB in de Eerste Kamer vijftien zetels. Dat lijkt te betekenen dat beide fracties straks voldoende senatoren in huis hebben om plannen van het kabinet aan een meerderheid te helpen. Het kabinet moet dus een keuze maken, zeggen Klaver en Kuiken.
“Je kunt alleen met ons zaken doen als het ook echt linksom is, echt een koersverandering. Anders niet”, aldus Kuiken. Klaver wil vooral stappen zien op het gebied van klimaat, armoede en stikstof.
PvdA en GroenLinks deden in nagenoeg alle provincies elk met een eigen lijst mee aan de Provinciale Statenverkiezingen, en alleen in Zeeland met een gezamenlijke lijst. Vervolgens vormen ze in de Eerste Kamer een gezamenlijke fractie. Het idee is dat de twee partijen gezamenlijk een grotere invloed hebben dan los van elkaar. Toch lijkt dat in het aantal stemmen vooralsnog niet of nauwelijks terug te zien.
Met 91 procent van de stemmen geteld staat de PvdA op licht verlies ten opzichte van de vorige Provinciale Statenverkiezingen: van 8,3 naar 8 procent. GroenLinks levert meer in en staat nu op 8,7 procent van de stemmen, tegenover 10,5 procent in 2019. BBB lijkt in veruit de meeste provincies de grootste partij te zijn. Klaver en Kuiken benadrukken dat het aan de leiders van hun partijen in de Provinciale Staten is om te beslissen of ze met de partij willen samenwerken. GroenLinks en PvdA sluiten BBB niet uit.
Of en hoe PvdA en GroenLinks in de Tweede Kamer gaan samenwerken, is nog de vraag. “We gaan het gesprek met de leden aan”, zegt Kuiken daarover. “Wat ik vooral belangrijk vind, is dat het tijd wordt voor een groot, links, sociaal-progressief blok.” Jesse Klaver benadrukt dat de verdergaande linkse samenwerking waar de twee partijen nu aan gaan beginnen “historisch” is.