De oorzaak van en verantwoordelijkheid voor het instorten van de dam bij de Oekraïense stad Nova Kachovka zijn niet duidelijk, maar Nederlandse politici kijken vooral verontwaardigd naar Rusland. Als de Russen hier inderdaad achter zitten “dan laat het absoluut zien hoever de Russen bereid zijn te gaan, ook ten koste van de burgerbevolking”, zei staatssecretaris Christophe van der Maat (Defensie) dinsdag in het tv-programma Goedemorgen Nederland.
De bewindsman zegt nog niet vast te kunnen stellen of de Russen de dam hebben vernietigd. Hij spreekt van “gruwelijke beelden” die passen “in het rijtje van gruwelijkheden”. Op sociale media circuleren video’s van de damdoorbraak die – zo wordt gevreesd – delen van Oekraïne onder water kan zetten. De Oekraïense gouverneur van de regio Cherson verwacht dat het water snel tot kritische hoogten zal stijgen en is begonnen mensen in de omliggende gebieden te evacueren.
“Opnieuw een terroristische daad van het terroristische regime van Poetin”, zegt Sjoerd Sjoerdsma (D66) op Twitter. “De gevolgen? Overstromingen Kherson, leefbaarheid Krim holt achteruit, stabiliteit van een kernreactor onder druk.”
“Niets blijft de bevolking van Oekraïne bespaard”, zegt Tom van der Lee van GroenLinks. “Rusland wordt teruggedrongen, dus pleegt het oorlogsmisdaden”, duidt Ruben Brekelmans (VVD).
Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar ervan de dam te hebben opgeblazen. Beide partijen maken melding van explosies. Niet alleen de dam bij de door Russische troepen gecontroleerde stad Nova Kachovka zou zijn opgeblazen, maar ook de aanliggende elektriciteitscentrale. Door de damdoorbraak kan de watertoevoer naar het door Rusland geannexeerde schiereiland de Krim en de kerncentrale van Zaporizja in gevaar komen. Dat laatste kan leiden tot problemen met de koeling van de kernreactoren.