Als de zogeheten derdelanders uit Oekraïne straks niet meer kunnen worden opgevangen tussen Oekraïense oorlogsvluchtelingen, gaan ze misschien de illegaliteit in. Dat vreest VluchtelingenWerk Nederland. Ook de burgemeesters maken zich daar zorgen over, zeiden ze na het Veiligheidsberaad dinsdagavond.
Bij de derdelanders gaat het om mensen die vanuit andere landen naar Oekraïne waren verhuisd om daar te werken of te studeren. Toen Rusland het land binnenviel, sloegen zij ook op de vlucht. Ongeveer 2900 mensen kwamen in Nederland terecht. Ze kregen opvang met de Oekraïners, maar dat stopt komende maandag voor hen. Ongeveer 700 mensen uit de groep hebben tot nu toe asiel aangevraagd. Wie dat niet doet, moet Nederland binnen 28 dagen verlaten.
Volgens VluchtelingenWerk loopt er nog een zaak bij de Raad van State. Die moet beslissen of het überhaupt wel mag dat de derdelanders uit Oekraïne geen bescherming meer krijgen. De vluchtelingenorganisatie is “ontzettend teleurgesteld” dat de opvang maandag stopt, terwijl de hoogste rechter nog geen besluit heeft genomen. Volgens een woordvoerder kunnen sommige derdelanders besluiten om illegaal in Nederland te blijven “om uitsluitsel af te wachten”.
VluchtelingenWerk vindt ook dat gemeenten nog geen goede afspraken hebben gemaakt over de omgang met de derdelanders. Dat is “een gemiste kans om chaos te voorkomen. Als er vanaf volgende week problemen gaan ontstaan, waren die gemakkelijk te voorkomen geweest door hen in de opvang de uitspraak af te laten wachten”, aldus een woordvoerder.
Veel derdelanders komen niet in aanmerking voor asiel, verwacht de organisatie. Dat ze toch asiel hebben aangevraagd, doen ze om “hun verblijf in Nederland waarschijnlijk nog iets te rekken”. VluchtelingenWerk vreest echter dat de aanvragen leiden tot “onnodige extra druk” op de Immigratie- en Naturalisatiedienst en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers.
Burgemeester Koen Schuiling van Groningen verwacht niet dat het eindigen van de opvang van derdelanders uit Oekraïne moeilijkheden gaat opleveren in Ter Apel. “Ik verwacht geen nieuwe problemen, want daarover hebben we afspraken gemaakt met het Rijk.” Schuiling is als voorzitter van de veiligheidsregio verantwoordelijk voor Ter Apel.