We staan volgens landbouworganisatie ZLTO te weinig stil bij de risico’s die klimaatverandering met zich meebrengt als het om voedselzekerheid gaat. “In de supermarkt merken we tot op heden niets, maar dat kan gaan veranderen”, waarschuwt Hendrik Hoeksema, bestuurder bij landbouworganisatie ZLTO, in reactie op de nieuwste klimaatrisico’s van het KNMI.
Volgens het instituut krijgt Nederland door klimaatverandering nog meer last van hitte en droogte dan eerder werd verwacht. In de periode 1991 tot 2020 was in 37 procent van de jaren sprake van extreem weer en in de toekomst nemen deze percentages toe. Ook zijn er vaker jaren waarin zowel extreme neerslag als droogte voorkomt. Dit leidt tot grote verliezen in onder meer de aardappelopbrengst, schetst het KNMI.
“Als er in de toekomst op grote schaal oogsten gaan mislukken door extreme weersomstandigheden, kan het zijn dat we ook in Nederland te maken krijgen met voedselschaarste, met lege schappen in de supermarkt”, zegt Hoeksema. “Voorheen konden we bij mislukte oogsten producten importeren, maar dat kan niet meer als de oogsten in heel Europa tegenvallen. Ook zullen er andere producten op ons bord komen te liggen.”
De klimaatscenario’s zoals die door het KNMI zijn opgesteld, zouden volgens Hoeksema een wake-upcall moeten zijn. Voor de samenleving, maar ook voor de politiek. “Er moeten door het kabinet snel plannen gemaakt worden hoe we voedselschaarste kunnen voorkomen, want die zijn er nog niet. Ik maak mij daar wel zorgen over.”
Boeren en tuinders merken nu namelijk al de gevolgen van klimaatverandering, zegt hij. Op dit moment wordt er op verschillende manieren gewerkt aan klimaatadaptatie. Bijvoorbeeld door onderzoek te doen naar gewassen die beter bestand zijn tegen extreem weer en schimmels en plaagdieren. Als gevolg van het veranderende klimaat gedijen die ook beter. Ook wordt er gekeken hoe de bodem verbeterd kan worden om zo droge perioden of zware buien beter aan te kunnen.
“Boeren passen zich voortdurend aan en moeten dat ook blijven doen”, zegt Hoeksema. “Maar klimaatverandering is niet alleen voor de individuele boer een zorg, het is een collectief probleem. Er ligt ook een taak voor de overheid.”