De kans op herfststormen als Ciarán wordt volgens klimaatexpert Peter Siegmund van het KNMI niet zozeer groter door klimaatverandering. “Maar er komt wel meer regen naar beneden”, zegt hij. Siegmund ziet een combinatie van factoren die bijdraagt aan een grotere hoeveelheid neerslag tijdens dit soort stormen.
“De Noord-Atlantische Oceaan is al een tijd heel warm. Daardoor komt meer vocht in de lucht”, legt de onderzoeker uit. Dat vocht komt in de onderste luchtlaag, die relatief warm is en opstijgt. Doordat hogere luchtlagen juist koud zijn, gaat het flink regenen als het vocht eenmaal daar is aangeland.
Hoe het precies komt dat het oceaanwater dit jaar zo’n hoge temperatuur heeft, is nog niet geheel duidelijk. Daar ziet het KNMI ook een combinatie van mogelijke oorzaken voor. Klimaatverandering heeft in elk geval het water al 1 graad warmer gemaakt dan voor de industriële revolutie. Dit jaar waren er echter uitschieters, waarbij temperatuurrecords in delen van de oceaan met een halve graad werden verbroken. Schommelingen in de warme golfstroom en andere stromingspatronen kunnen ook een rol spelen. Een andere factor is dat het dit jaar relatief zonnig en weinig bewolkt was boven het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan.
Het KNMI ziet tegelijkertijd al enkele jaren aanwijzingen dat restanten van tropische cyclonen steeds verder naar het noorden oprukken. “Ook tot in onze omgeving”, meldde het instituut in 2019. Ook zulke restanten kunnen uitgroeien tot “een hevige stormdepressie, met naast veel wind ook veel regen”. Dat is in dit geval overigens niet aan de orde, zegt Siegmund.