In de Bijlmerbajes worden 580 vluchtelingen opgevangen, waarvan de helft een verblijfsvergunning heeft en de andere helft nog in procedure zit. Fleur Bakker, een van de initiatiefnemers van Stichting Refugee Company, probeert deze mensen weer aan het werk te krijgen. “Je moet ervoor zorgen dat ze snel na hun aankomst kansen krijgen aangeboden. Dan zitten ze nog in hun veerkracht.”
Fleur Bakker heeft 17 jaar in asielzoekerscentra gewerkt. Uit frustratie is ze samen met anderen in 2015 de stichting Refugee Company gestart, omdat ze zag dat veel vluchtelingen te lang vastzitten in het systeem. “De verblijfsprocedure duurt soms heel lang. Dan zie je vluchtelingen in zo’n centrum zitten, aan de rand van de samenleving, die niets te doen hebben. Ze hebben geen baan, dus geen aanzien en hun functie in het gezin zijn ze kwijt. Ze verliezen hierdoor al hun sociale functies en dat is zwaar.”
“We hebben hier met een speciale groep mensen te maken”
Refugee Company zorgt ervoor dat er een netwerk om een vluchteling heen wordt gezet, dat ervoor zorgt dat hij of zij werkervaring kan opdoen. Dit kan zowel vrijwilligerswerk als betaald werk zijn. “Het kan zijn dat iemand in zijn land van herkomst voor een lokaal hotel heeft gewerkt. Dit zegt een werkgever in Nederland niets. Wij koppelen deze persoon bijvoorbeeld aan Booking.com wat veel sterker op zijn of haar curriculum vitae staat. Door ergens korte opdrachten te doen, komt een vluchteling in het werkritme en leren bedrijven in Nederland hem of haar persoonlijk kennen. Dan zien ze of ze iemand kunnen gebruiken.”
Inmiddels is de Bijlmerbajes naast asielzoekerscentrum omgetoverd tot een creatieve broedplaats waar vluchtelingen aan het werk kunnen. Waar vroeger de wasserette zat, zit nu het restaurant A Beautiful Mess inclusief koffiebar, waar vluchtelingen de mogelijkheid krijgen om horecaervaring op te doen. Daarnaast is er ook een naaiatelier waar overhemden op maat en shirts met prints worden gemaakt. “We willen een soort huiskamergevoel neerzetten, waar je ook andere activiteiten kunt ondernemen en waar mensen bij elkaar kunnen komen. In het restaurant hebben we plek voor veertig vluchtelingen die in de bediening, in de keuken of als barista kunnen werken. Het is een soort trainingstraject, waarbij sommige mensen doorstromen naar een vaste werkplek elders en een ander deel moet blijven om bijvoorbeeld beter Nederlands te leren. We hebben hier met een speciale groep mensen te maken, die vaak met onverwerkte emoties zitten. Die zitten in therapie en kunnen eigenlijk niet werken, maar wel in een dergelijk traject.”
“Soms zullen mensen zich moeten omscholen”
Aan het restaurant zijn twintig restaurants gekoppeld, waar mensen naartoe kunnen doorstromen. “Er is veel vraag naar horecapersoneel en dat is ook de reden dat we een restaurant zijn begonnen. We willen ook mensen voor in de bouw gaan klaarstomen; we zijn een traject met zonnepanelen gestart. Daar is veel vraag naar mensen. We richten ons op maatwerk, iedereen heeft iets anders nodig en samen bedenken we wat een goede eerste stap is om iemands leven weer op te bouwen. Zo hebben we een horlogemaker in de keuken werken, die graag weer zijn oude werk wil oppakken. Wij gaan dan kijken wat we voor hem kunnen doen. Soms zullen mensen zich moeten omscholen.”
Yara (26) uit Damascus kwam drie jaar geleden naar Nederland en werkt inmiddels als freelance art director voor Refugee Company. “Ik kwam naar Nederland om een kunstenaar te zijn en werk nu parttime. Ik vind het fijn om hier te wonen. Er is hier geen hiërarchie en er is gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Bij de Refugee Company voel ik me erg gewaardeerd. Het leven in Damascus was veel zwaarder.”
Bereket (32) uit Eritrea is twee jaar geleden naar Nederland gekomen. Hij krijgt momenteel een training om barista te worden. “Ik werkte vroeger in de beveiliging en nu maak ik cappuccino’s en latte’s. Dit had ik nog nooit gedaan. Ik vind het erg leuk en voel me gerespecteerd. Ik heb inmiddels mijn eigen huis. Het was in het begin niet makkelijk, maar met de hulp van Refugee Company gaat het veel beter. Het voelt hier nu als thuis.”