De rechtbank in Amsterdam heeft bepaald dat het Openbaar Ministerie (OM) rechtmatig gebruik heeft gemaakt van zogeheten PGP-berichten en Ennetcomdata. Dat gebeurde donderdag bij de veroordeling van Nouafel F., ondanks hevig verzet van zijn advocaat. De gekraakte data leveren het OM een schat aan informatie op.
Drie vragen over aard, omvang en belang van deze data.
Wat is PGP?
PGP staat voor Pretty Good Privacy en is software waarmee communicatie via Blackberry’s kan worden versleuteld (encryptie). De smartphones zijn niet af te tappen. Daar is justitie niet blij mee: het onderscheppen van criminele communicatie is vaak van wezenlijk belang voor het vergaren van bewijs.
PGP-berichten houden het midden tussen e-mail en WhatsApp-berichten. De gebruiker versleutelt een bericht met een code. Deze informatie wordt opgeslagen op een server. De ontvanger gebruikt een unieke, alleen bij hem bekende code om het bericht te decoderen en leesbaar te maken. De berichten worden vervolgens van de telefoons gewist.
PGP is niet speciaal ontworpen voor criminelen. Zogeheten geheimhouders (zoals advocaten en notarissen) gebruiken PGP om hun communicatie af te schermen.
Wat is Ennetcom?
Ennetcom (Encrypted Network Communication) is een in Nijmegen gevestigd telefoonbedrijf.
In april 2016 legden de Nederlandse politie en justitie in Canada beslag op computerservers die Ennetcom daar in gebruik had. Specialisten hebben de versleuteling kunnen ontcijferen en de berichten leesbaar gemaakt. De berichten waren weliswaar van de Blackberry’s gewist, maar niet van de servers. ,,Een unieke schat aan criminele informatie”, aldus de politie over de 3,6 miljoen berichten (7 terabyte aan data).
Volgens de politie was Ennetcom de grootste aanbieder van versleutelde telecommunicatie. Politie en Openbaar Ministerie doen onderzoek naar de eigenaar van Ennetcom, Danny M. Hij heeft zich mogelijk schuldig gemaakt aan witwassen door (willens en wetens) PGP-telefoons te verkopen aan criminelen.
Ennetcom is niet de enige aanbieder van versleuteld berichtenverkeer. Recent werd in Costa Rica een server met crimineel berichtenverkeer ontmanteld.
Wat gebeurt er met die zogeheten Ennetcom-data?
Ze worden gebruikt voor de bewijsvoering in strafzaken. Actuele voorbeelden zijn de ‘vergismoord’ in Utrecht op Hakim Changachi en de zaak tegen de Urker vissers die betrokken zouden zijn bij smokkel van cocaïne.