De Hartenhuis Award 2019 is gisteravond door Stichting Het Vergeten Kind uitgereikt aan de filmmaker en de producent van de documentaire ALICIA: Maasja Ooms en Willemijn Cerutti, onder toeziend oog van Minister Hugo de Jonge (VWS) en Margrite Kalverboer (Kinderombudsvrouw). Zij ontvingen de award vanwege de impactvolle documentaire, die vorig jaar in een week tijd door meer dan een miljoen mensen werd gezien. De documentaire laat goed zien wat de gevolgen zijn van het alsmaar doorverhuizen van uit huis geplaatste kinderen. Zonder deze documentaire was dit probleem nooit zo onder de aandacht gekomen. Met de uitreiking is het startschot gegeven voor de Week van Het Vergeten Kind.
De documentaire Alicia is een goed voorbeeld van hoe een film een maatschappelijk effect kan hebben, aldus Willemijn Cerutti. “Je kan dat van tevoren niet bedenken. We kregen een tsunami aan berichten over ons heen. Mensen voelden zich machteloos, wilden wat doen en vonden dat er iets moest veranderen. We hebben toen een impact strategie ontwikkeld om die vonk te kanaliseren met als doel het beleid te veranderen. Je kan in een boosheid schieten, maar daar los je het probleem van het doorschuiven van kinderen, wat al 25 jaar gebeurt, niet mee op. Door de film ontstond er werkelijk een wens vanuit iedereen die met kinderen, zoals Alicia, te maken heeft om iets te veranderen.”
Stop de carroussel
Vanuit die strategie zijn er tien dialogen in het land georganiseerd met wetenschappers en sprekers uit het veld over wat er nodig is om deze ‘carrousel kinderen’, zoals ze in de wandelgangen worden genoemd, een perspectief te bieden, aldus Willemijn. “Van alle informatie die hieruit is voortgekomen, is het manifest ‘Stop de carroussel’ samengesteld. Het manifest zegt: stop met het doorschuiven van kinderen van de ene naar de andere plek. Het kan niet zijn dat er geen plek voor hen is.”
Waar komt het manifest precies op neer? “Drie pijlers, namelijk een kind heeft recht op perspectief, een kind heeft recht op een hechtingfiguur en een kind moet zo thuis mogelijk zijn. Dat betekent een gezinshuis of een pleeggezin, zodat het kan herstellen naar het gewone leven. Er zijn te weinig pleeggezinnen en gezinshuizen in Nederland.” Het manifest is vorig jaar juli uitgereikt aan het Ministerie van VWS, aan de vereniging van Nederlandse gemeentes en aan Jeugdzorg Nederland. De drie pijlers zijn letterlijk overgenomen in het beleid.
“Dit is niet alleen een probleem van Den Haag”
Door de prijsuitreiking van Stichting Het Vergeten Kind en het thema van de Week van het Vergeten kind, namelijk stop het doorverhuizen van uit huis geplaatste kinderen, is het volgens Willemijn goed dat er weer landelijke aandacht is voor dit onderwerp. “Dit is niet alleen een probleem van Den Haag. Het zou mooi zijn als door deze aandacht meer mensen zich gaan aanmelden als pleeggezin.” Willemijn voelt zich super trots. “Maasja heeft vijf jaar aan de documentaire gewerkt. Zij heeft alles gedaan, het is haar meesterwerk. En dat je dan zo’n effect hebt. Dat is toch een prachtig voorbeeld van wat er mogelijk is.”