Er worden volgens cardioloog Janneke Wittekoek nog te veel vrouwen onterecht weggestuurd door de cardioloog met klachten die wel degelijk met het hart te maken hebben. Wekelijks heeft ze een aantal patiënten die niet goed zijn gediagnostiseerd. Schrijnend, aldus Wittekoek, waarvan onlangs haar tweede boek Het Vrouwenhart: werkboek is gelanceerd. “Inmiddels halen de vrouwen de mannen in: hart- en vaatziektes is doodsoorzaak nummer één bij vrouwen.”
Al jaren zet Wittekoek, oprichter van HeartLife Klinieken, zich in voor de gezondheid van het vrouwenhart, waarbij ze zich met hart en ziel richt op preventie en levensstijl. Op 11 februari won ze de tiende landelijke Vrouw in de Media Awards 2018. “Ik zie het als mijn missie om vrouwen te motiveren om op een actieve manier aan hun hartgezondheid te werken. Mijn kliniek zit overvol. Vrouwen kunnen ook terecht bij reguliere ziekenhuizen, maar daar worden ze soms met een kluitje het riet in gestuurd.”
Wittekoek werkt op een holistische manier in haar kliniek, die zij in 2013 heeft opgericht. “Het begint met uitsluiten of een vrouw een serieus hartprobleem heeft. Als dit het geval is, wordt hieraan gewerkt. Als dit echter uitgesloten is, kijk ik hoe ik de kwaliteit van leven van mijn patiënt kan verbeteren. Dan is er vaak sprake van een verkeerde levensstijl en zijn het vrouwen die te weinig bewegen, slecht slapen en niet gezond eten.”
Tachtig procent van de hartproblemen heeft te maken met levensstijl, aldus Wittekoek. “De 24/7 economie waarin we leven heeft veel impact op het vrouwenhart. Daar is veel winst te behalen. Maar ik wil ook meer bewustwording brengen, want de helft van de vrouwen weet niet goed wat de verschillen zijn tussen mannen en vrouwen en de klachtenpatronen. Sommige collega’s uit de beroepsgroep vinden het maar onzin, dat vrouwenhart, maar veel van deze klachtenpatronen worden nog steeds over het hoofd gezien. Na het eerste hartinfarct is de kans op overlijden twee keer groter bij vrouwen dan bij mannen.”
Bij vrouwen zitten problemen met het hart vaak in de kleinere bloedvaten. “Met die vrouwen moet je aan de gang met leefstijl en medicijnen. Met mijn tweede boek wil ik vrouwen in beweging krijgen, ook vrouwen die nog geen problemen hebben. Iedereen weet dat het beter is om gezond te eten en meer te bewegen, maar het is zo fijn als je kunt uitleggen waarom. Ik geef op een leuke manier medische kennis. Wat is de impact op je hart als je dit of dat niet doet en wat kan je doen zodat er meer balans komt tussen eten, bewegen en ontspannen. Alle belangrijke onderdelen van hartgezondheid komen aan bod, waaronder ook interviews met andere experts en ervaringsdeskundigen.”
Toen Wittekoek haar opleiding deed, waren er nog maar een handjevol vrouwen met verkrampte vaten. “Nu zitten de poliklinieken vol. Dit komt omdat we veel drukker zijn en veel meer last hebben van stress. Een stukje ontspanning gaat een belangrijke rol spelen in het voorkomen van ellende. De vrouwen hebben inmiddels de mannen ingehaald. Als je kijkt naar sterfte als gevolg van hart- en vaatziektes neemt dit bij mannen af en bij vrouwen toe. Bij een congres over cardiologie was er vroeger één sessie die ging over hoe je als vrouw je man met hartproblemen kunt helpen. Nu gaat het congres over hoe we de sterfte onder vrouwen kunnen terugdringen.”
Wittekoek ziet veel vrouwen in de overgang. “Oestrogeen beschermt onze bloedvaten tegen aderverkalking. Als de oestrogeen daalt tijdens de overgang kan het heel hard gaan. Deze vrouwen worden niet altijd serieus genomen. Volgens de protocollen hoef je een vrouw van rond de vijftig nog niet te behandelen, omdat het lijkt alsof er niets aan de hand is. Ondertussen blijft haar gewicht hoog, durft ze niet te sporten door haar klachten, heeft ze een verhoogde cholesterol en stevent ze af op een hartinfarct. Ik schop tegen die protocollen aan. Als vrouwen klachten hebben door een gestoorde motoriek van de bloedvaten kan je met leefstijl veel doen. En als het niet anders kan met medicatie. Ik wil vrouwen echt beter maken. Daar ben ik dokter voor geworden.”