De inwoners van de bijzondere Nederlandse gemeenten in de Caraïben, Bonaire, Sint Eustatius en Saba, mogen woensdag 20 maart ook stemmen voor de Eerste Kamer. Maar op de eilanden tellen alleen de ‘eigen’ verkiezingen voor een nieuwe Eilandsraad.
Hemmie van Xanten, ondernemer op Saba en nummer 5 op de lijst voor de grootste partij WIPM: ,,De mensen hier hebben geen enkel idee op wie ze zouden moeten stemmen. Het zegt ze helemaal niets.” Volgens hem is de voorlichting daarover ook onvoldoende geweest. De lokale overheid in de Caribische gemeenten heeft een campagne georganiseerd om mensen te informeren maar die heeft onder meer op Saba al tot verwarring geleid. ,,Mensen denken dat er gestemd kan worden op de modellen op de posters die de mensen juist moeten aansporen om te gaan stemmen”, aldus Van Xanten.
Ook op Bonaire leven alleen de ‘eigen’ verkiezingen. Een lokale journalist zegt: ,,Ik heb nog niemand horen praten over de kiescolleges.” Op 20 maart mogen de bewoners daar toch voor het eerst op stemmen. Kiescolleges voor de Eerste Kamer in Caribisch Nederland zijn organen van gekozen volksvertegenwoordigers die samen met de leden van de Provinciale Staten mogen stemmen op de leden van de Eerste Kamer.
De eilanden zijn klein (bij elkaar ruim 25.000 inwoners). Daarmee is de invloed op de Nederlandse verkiezingen gering en meer nog dan in Nederland staan voor bewoners van de Caraïbische gemeenten de provinciale bestuurders en de Eerste Kamer erg ver van hen af.
Op Sint Eustatius is vorig jaar de Eilandsraad opgeheven door Nederland. Daar is een deel van de bevolking het nog altijd niet mee eens. Op 20 maart kan dan ook alleen voor het Kiescollege worden gestemd. Verschillende politici achten de kans heel groot dat nauwelijks iemand naar de stembus gaat op dat eiland.
Er wordt ook nauwelijks gepraat over 20 maart. Koos Sneek was tot 2017, toen de raad werd opgeheven, lid voor de oppositie in de Eilandsraad van Sint Eustatius. Hij stond dat jaar ook voor de Tweede Kamerverkiezingen op de lijst van het CDA. Volgens hem kijken de bewoners uit naar het moment dat de Eilandsraad weer in ere wordt hersteld en de bevolking op de eigen bestuurders kan stemmen.
Dat er op Bonaire wel wordt uitgekeken naar 20 maart ligt aan een felle strijd tussen oude en nieuwe partijen. En ondanks de oproep van één partij op Bonaire de verkiezingen te boycotten om daarmee te protesteren tegen Nederland, worden de verkiezingsdebatten druk bezocht.
Op Saba ligt de situatie anders. Al acht jaar lang is er een regering aan de macht die weinig oppositie krijgt. De financiën van het eiland zijn op orde. Er lijkt weinig reden tot heftige politieke opwinding. Zeker niet voor de kiescolleges.