Ieder jaar sterven er in Nederland twintigduizend mensen door roken. Longartsen De Kanter en Dekker krijgen deze zieke rokers op hun spreekuur. Roken is veruit de belangrijkste oorzaak van longkanker en daarom zetten zij zich fel in tegen de tabaksindustrie en ons overheidsbeleid. De nationale koepel van tabaksbestrijders heeft de twee strijdlustige artsen onlangs uit de alliantie gezet, omdat ze ‘te activistisch zijn’.
De Alliantie Nederland Rookvrij, samenwerkingsverbond van inmiddels 155 bedrijven, gemeenten, ziekenhuizen en artsenverenigingen streeft naar de eerste tabaksvrije generatie volwassenen in 2035. Zij zijn meer van de stap voor stap aanpak, terwijl de twee longartsen van de snelle aanpak zijn. 2035 is volgens hen te ver weg. Zij moeten immers regelmatig slecht nieuws gesprekken voeren met patiënten. Wanda de Kanter, Pauline Dekker en hun website TabakNee passen dus niet langer in de aanpak van de alliantie.
Aantal rokers
Hoe is het eigenlijk gesteld met het aantal rokers in Nederland? In 2018 gaf volgens cijfers van het CBS 22,4 procent van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder aan te roken, van wie 71,6 procent dagelijks. Van de volwassenen gaf 44,2 procent aan nooit gerookt te hebben en 33,4 procent zei vroeger wel gerookt te hebben. Het aandeel volwassen rokers is de afgelopen jaren gedaald.
E-roken
Volgens het Trimbos Instituut doen ieder jaar naar schatting 1 miljoen rokers een poging om te stoppen. In 2014 gebruikte veertig procent van deze mensen een hulpmiddel om te stoppen. Dat is veel meer dan eerdere jaren. De opkomst van de e-sigaret is een belangrijke verklaring voor de groei, aldus Trimbos. Met e-roken, ook wel ‘dampen’ genaamd, heb je in tegenstelling tot gewone sigaretten de keuze om wel of geen nicotine te gebruiken. Er wordt gebruik gemaakt van een vloeistof, die wordt verdampt en geïnhaleerd.
Tabakswet
Voor mensen die van hun verslaving af willen komen, is de e-sigaret een mogelijke vervanging. Er is nog weinig onderzoek naar gedaan, maar volgens het Trimbos zijn e-sigaretten net zo succesvol als nicotinepleisters. Terwijl nicotinepleisters en -kauwgom staan geregistreerd als medicijn, vallen e-sigaretten sinds 1 mei 2016 onder de Tabakswet. Sindsdien mogen ze niet worden verkocht aan jongeren, moeten verpakkingen gezondheidswaarschuwingen bevatten en mag er geen reclame voor worden gemaakt.
Hulpmiddel om te stoppen
Onderzoek wijst uit dat de e-sigaret wel degelijk schadelijk is, hoewel een stuk minder dan een gewone sigaret. Ook al is het een stuk minder schadelijk voor de gezondheid dan tabak, geeft de NVWA aan dat de risico’s beperkt blijven bij incidenteel gebruik van e-sigaretten, bijvoorbeeld als hulpmiddel bij het stoppen met roken. De e-sigaret als hulpmiddel om te stoppen is de afgelopen jaren sterk gestegen. De e-sigaret is echter nog niet aangemerkt als effectief stophulpmiddel, omdat er op dit moment onvoldoende bewijs is voor de effectiviteit.