Opgegroeid in een regionale krantenwereld en uitgeverijgezin in Den Haag weet Elise Sijthoff van jongs af aan welke rol de media kan spelen in de verbintenis tussen burgers en de samenleving. Als de regionale krant te laat kwam, nam Elise als kind de telefoon op om abonnees te woord te staan. Ze zet zich in voor kinderen en dat ze meer gehoord worden, onder andere door het door haar opgerichte ChildPress, een internationale vereniging voor jonge reporters.
Een rode draad in het werk van Elise is haar affiniteit met kinderen. Ze is als fysiotherapeut begonnen en was tijdens haar studie en stages al gefascineerd door de nieuwsgierigheid van kinderen die hun eigen lichaamskrachten ontdekten. “Kleine kinderen zijn een en al nieuwsgierigheid, daar houd ik van. Ze zijn van nature bewegelijk, maar ergens als ze ouder worden verdwijnt dat. Ik zag jongeren die steeds dikker werden en afstand namen van hun lichaam. Daarbij komt ook dat ze met negatieve berichten over en ervaringen met hun lichaam te maken krijgen, en dan dooft die nieuwsgierigheid naar hun eigen krachten uit.”
Ze is in de kinderfysiotherapie actief geweest, mede ook omdat Elise het belangrijk vond dat kinderen hun natuurlijke nieuwsgierigheid mogen behouden. Maar ook bij oudere patiënten viel het haar op dat mensen geen idee hebben hoe ze zich moeten ontspannen. “Als het gaat om gezondheidseducatie is er een groot gemis aan kennis. Ik heb in 1997 een programma ontwikkeld ‘De klas beweegt’, waarbij kinderen meer ruimte krijgen om te bewegen en dus ook te ontspannen in de klas. Kinderen met ADHD kunnen niet stil zitten en leraren worden op een gegeven moment gek van zo’n kind. Maar die kinderen zijn de kanariepietjes van de klas. Zij zijn een teken dat de concentratie in de klas minder wordt en dat je met z’n allen iets leuks moet gaan doen.”
Bewegingstussendoortje
Alle kinderen vinden het leuk om even te bewegen tussen al die lessen in, aldus Elise. “Elk kind heeft recht op een bewegingstussendoortje. Ontspannen is belangrijk. Kinderen krijgen zoveel input en dat is dodelijk vermoeiend, ook voor de leerkrachten. Zij hebben dertig kinderen in hun klas met elk een andere spanningsboog. Leerkrachten zijn de mensen die écht weten en zien hoe het staat met onze samenleving en alle onrust die er is.”
Het gedachtegoed dat kinderen de gelegenheid krijgen om mee te beslissen over hun dag, daar ligt de prioriteit van Elise met dit programma, wat al snel uitgroeide naar andere Europese landen en ook beschikbaar werd voor ernstig meervoudig beperkte kinderen en inmiddels ook digitaal te verkrijgen is. “Mijn drijfveer voor wat ik doe, en nu ook met mijn nieuwe project ChildPress, zijn artikel 12 en 13 van de kinderrechten van de United Nations. Ieder mens, en dus ook kinderen en jongeren, heeft het recht om geïnformeerd te worden en gehoord te worden. ChildPress helpt kinderen en jongeren om hun stem te vinden en te laten horen.”
Elise heeft met ChilPress een methodiek ontwikkeld, een online game, waar alle kinderen van over de hele wereld aan mee kunnen doen om hun journalistieke krachten samen te bundelen en in de praktijk te brengen. “Kinderen zijn zich heel bewust van wat er in de wereld gebeurt, zoals de klimaatcrisis. Het is belangrijk dat zij hun stem kunnen laten horen door video’s, foto’s, rapportages, magazines te maken, persberichten te schrijven en interviews te doen. Op 16 oktober gaan we officieel lanceren tijdens de Buchmesse in Frankfurt.”
“Er is een groot gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel”
Het niveau van informatie dat wij als burgers krijgen is enorm gedaald volgens Elise. “We krijgen nieuwtjes via Google en Facebook en er is veel fake news. We hebben een veelzijdigheid aan informatie nodig, waarbij er meer meningen gehoord worden, om een goede keuze in bijvoorbeeld politiek te kunnen maken. Die veelzijdigheid zijn we kwijt. Ik heb dat als kind ervaren, de belangrijke rol die de media in een democratische samenleving heeft. Het is belangrijk wat journalisten schrijven. De commerciële media zetten in op negatieve informatie, want dat verkoopt beter. Zij hebben vrij spel gekregen, maar hierdoor is er een groot gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel. Het is belangrijk dat kinderen op school toegang hebben tot het nieuws en wat er speelt. Er zouden in de klas verschillende kranten mogen liggen, waardoor kinderen de veelzijdigheid van het nieuws te zien krijgen en zelf het verschil leren zien tussen bijvoorbeeld de NRC en de Telegraaf.”
ChildPress zit inmiddels al in zeven landen. “Ik heb er lang over gedaan om dit programma te ontwikkelen en uit te rollen. De bibliotheken spelen een centrale rol bij dit project, waar kinderen kunnen samenkomen en toegang krijgen tot relevante informatie. Als scholen niet mee willen werken, is het de bedoeling dat kinderen naar de bieb kunnen. Als ze eenmaal de game gestart zijn, kunnen ze ook vanuit huis inloggen en bijvoorbeeld een krant maken. Er leeft veel bij kinderen. Tijdens de pilotjaren heb ik een duidelijk patroon gezien in onderwerpen die voor kinderen belangrijk zijn. Dit zijn klimaat, veiligheid en media. Met dit project wil ik dat de kinderstem gehoord gaat worden, dat kinderen meer verbinding en betrokkenheid gaan krijgen met de samenleving en de mogelijkheid krijgen om over zelfgekozen thema’s te communiceren.”