Oekraïne zegt toe mee te werken aan een “feitenonderzoek” naar de rol van dat land bij het neerhalen van vlucht MH17. Dat zegt minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken), die een bezoek brengt aan Kiev. Het onderzoek richt zich op de vraag waarom het luchtruim open was ten tijde van de ramp.
Blok heeft de kwestie uitgelegd in een gesprek met president Volodimir Zelenski, zegt hij telefonisch tegen het ANP. “Ik heb uitgelegd dat de nabestaanden dit al lang willen en dat de Kamer hierover een motie heeft aangenomen.” Zelenski heeft zijn medewerking toegezegd, aldus de minister.
Ook in het Oekraïense parlement leefden volgens Blok vragen over het onderzoek. “Daar was duidelijk een behoefte aan een toelichting.”
In een persverklaring na een gesprek met zijn Oekraïense ambtgenoot Vadim Prystaiko benadrukte Blok dat het geen juridisch onderzoek is en dat in het feitenonderzoek ook een deel van het luchtruim van Rusland wordt meegenomen.
De Tweede Kamer nam begin deze maand met grote meerderheid een motie aan waarin om het onderzoek werd gevraagd. “Het gaat over inzicht voor nabestaanden, weten of er iets voorkomen had kunnen worden, snappen wat er gebeurd is. Daarmee gaat het ook over rechtvaardigheid en over leren van dit soort situaties voor nieuwe, soortgelijke situaties die zich voor kunnen doen”, zei Chris van Dam (CDA) toen.
De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) concludeerde eerder al dat de regering in Kiev het luchtruim boven het oostelijke strijdgebied had moeten sluiten.
Het kabinet wilde zich eerder niet vastleggen op een onderzoek, ondanks druk uit de Kamer. Dat Oekraïne intensief meewerkt aan het internationale onderzoek naar het neerhalen van MH17 speelt daarbij een rol.
Vorige maand kwam er een kink in de kabel toen Oekraïne Vladimir Tsemach aan Rusland overdroeg bij een gevangenenruil. Tsemach speelde ten tijde van het neerhalen van MH17 een belangrijke rol in het rebellengebied. Het Nederlandse Openbaar Ministerie keerde zich tegen zijn vertrek naar Rusland.
Het kabinet “betreurde” de gang van zaken. Maar het is in de toekomst niet uit te sluiten dat zoiets nog eens gaat gebeuren, aldus Blok. Maar hij kreeg van Zelenski te horen dat die gaat “proberen te voorkomen dat het weer gebeurt”.