Kunst uit hoge middeleeuwen bijeengesprokkeld

Foto: ANP

Museum Catharijneconvent in Utrecht brengt kunst uit de hoge middeleeuwen (1100-1350), afkomstig uit Noorwegen en Spanje, samen op de tentoonstelling North & South, die vrijdag begint. De expo van ruim veertig stukken is volgens de samenstellers bijzonder voor Nederland omdat wij hier nauwelijks meer dergelijke objecten hebben.

In Midden-Europa ging veel van deze kunst verloren door beeldenstormen, de Franse Revolutie, de Contrareformatie, veranderende smaak en “de drang naar innovatie”, zegt het museum. Wat uit deze periode nog wel is overgebleven, bevindt zich vooral in het noorden (Noorwegen) en het zuiden (Spanje). Dat de stukken daar de tand des tijds hebben doorstaan, is volgens Catharijneconvent met name te danken aan hun locatie. “Beschermd door de Pyreneeën in het zuiden en de fjorden in het noorden, zijn deze vroege stukken bewaard gebleven, vaak in kleine en afgelegen dorpskerken.”

Ondanks de duizenden kilometers afstand tonen de kunstwerken uit noord en zuid veel overeenkomsten: figuren met langgerekte vingers en roodbruine krullende lokken bijvoorbeeld. “Ik werd getroffen door de opvallende overeenkomsten: dezelfde typen, vormen, stijlen en beeldtaal. Het geeft een heel bijzonder gevoel dat we hier een fundamenteel aspect van de Europese cultuurgeschiedenis blootleggen: de eenheid tussen noord en zuid die in middeleeuws Europa ontstond door de verspreiding van het christendom”, aldus gastconservator Justin Kroesen.

Museum Catharijneconvent werkte voor North & South samen met musea in het Spaanse Vic en het Noorse Oslo, Bergen en Trondheim.