Als je moeder wordt zonder dat je zelf zwanger bent geweest, kan je toch borstvoeding geven. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een vrouw die om medische redenen niet zelf een kindje kan dragen, maar dankzij de hulp van een draagmoeder toch moeder gaat worden. Zij kan wel proberen borstvoeding op te wekken bij zichzelf. Dit geldt uiteraard ook voor de niet-dragende moeder van een vrouwenstel, of als je een kindje gaat adopteren.
Annemarie Kuijvenhoven (getrouwd met Marike): “Het is november 2013 en we zijn bij de dierenarts met onze honden. Het oppas kindje van een week of zes oud is mee en op mijn arm begint hij van zich te laten horen; het is zijn honger huiltje. Ik zeg tegen de (vrouwelijke) dierenarts: Eigenlijk zou je als oppas ook gewoon borstvoeding moeten kunnen geven, hoe makkelijk zou dat zijn, geen gedoe met flesjes en poedertjes meer. “Nou”, zegt ze, “in de natuur is dat dus bij honden wel goed geregeld. Daar worden de teefjes die zelf geen pups hebben schijnzwanger en geven melk, zo kunnen ze de zorg voor de pups delen. En mocht mama hond komen te overlijden tijdens de jacht of door een ongeval of ziekte dan hebben de pups altijd de melk van de tantes of oma’s.”
Adoptief borst voedenq
Toen we weer thuis waren, ben ik er eens over na gaan denken. Mijn vrouw Marike en ik wilden graag moeder worden. Marike zou het kindje gaan dragen omdat ik helaas onvruchtbaar ben en ik vond het een super idee als ik dan wel borstvoeding zou kunnen geven. De speurtocht op het internet begon en al snel kwam ik de eerste informatie tegen over borstvoeding geven als je niet zwanger bent geweest. Het wordt geïnduceerde lactatie of adoptief borst voeden genoemd en het is onder andere ontstaan zodat adoptie moeders hun soms jonge baby’s zelf konden voeden.
Heb je eerder borstvoeding gegeven bij een eigen kindje en geef je daarna nog een ander kindje borstvoeding waarvan je zelf niet zwanger ben geweest, dan heet dat re-lactatie. Re-lactatie gebeurt al eeuwen lang. In de oorlog werd het voeden van elkaars kinderen al gedaan. Oma’s die kleinkinderen moesten aanleggen om ze in leven te houden bijvoorbeeld. In de landen waar de sterfte onder de kraamvrouwen nog vaak voorkomt, wordt er door tantes en andere vrouwelijke familieleden ook gerelacteerd of worden er meerdere kinderen van verschillende families door een vrouw gevoed.
Protocol geïnduceerde lactatie
Het protocol voor geïnduceerde lactatie is vrij eenvoudig. Zodra de zwangerschap van mijn vrouw in zicht was, moest ik beginnen met de anticonceptiepil. Met de pil zeg je eigenlijk tegen je lichaam dat je zwanger bent. Tegelijk met de pil start met je domperidon, een middel tegen misselijkheid wat als bijwerking heeft dat het de aanmaak van prolactine stimuleert en prolactine is de stof die het seintje geeft aan je lichaam dat er moedermelk gemaakt moet worden. Na zes maanden stop je met de anticonceptiepil, maar ga je door met de domperidon en je begint erbij te kolven. Meestal volgen de eerste druppels melk dan al snel. De domperidon gebruik je zolang je het nodig hebt. Je moet wel langs de huisarts voor deze medicijnen, en er zijn ook contra-indicaties. Zo mocht ik vanwege een stollingsstoornis (factor V Leiden) niet aan de anticonceptiepil, dus heb ik het met kruiden en supplementen voorbereid, wat gelukkig ook goed ging.
Je moet er ook niet vanuit gaan dat je volledig kan voeden, maar borstvoeding is zoveel meer dan voeding alleen. Als je meer voeding wilt geven terwijl je baby aan de borst ligt, dan zou je eventueel ook een zogenaamde borstvoedings-hulpset kunnen gebruiken. Daarmee hang je een flesje melk omgedraaid om je nek en je plakt een slangetje naast je tepel. Via dat slangetje kan de baby dan aan je borst drinken uit het flesje.
Toen Yael werd geboren was ik al 44 en kreeg ik meteen een toeschiet reflex. Ze heeft eerst een poosje op de buik van mijn vrouw gelegen en daarna is ze bij mij aan de borst gegaan. Helaas heeft ze door een niet goed ontwikkelde zuigreflex nooit volledig aan de borst kunnen drinken, maar dankzij het kolven door ons beiden heeft ze wel borstvoeding gehad. De Canadese arts Dr. Jack Newman heeft er een prachtig boek over geschreven. Ik heb meerdere keren met hem en zijn team gemaild voor goede raad en adviezen. In Nederland zijn er helaas niet veel lactatiekundigen die ervaring hebben met het begeleiden van vrouwen die niet zelf bevallen zijn en toch borstvoeding willen geven.”