Voor studente aan de HKU en regisseur Hannah Bruijnzeel was en is ongesteld zijn altijd een prettige ervaring geweest. Er werd ook positief gereageerd thuis toen ze haar eerste menstruatie had. Naarmate ze ouder werd, kwam ze tot de ontdekking dat het beeld rondom menstruatie voornamelijk negatief is, en met schaamte vervuld. Hoe komt het dat we niet de mooie kanten van menstruatie laten zien? Tijd voor haar afstudeerfilm ‘Cyclus’, waarin ze op een intieme manier haar fascinatie voor menstruatie wil laten zien.
Als ze over menstruatie praat, valt het Hannah op dat de meeste vrouwen hier liever niet over praten. “Moeten we dit bespreken, krijg ik vaak te horen. Tijdens mijn vorige bijbaantje besefte ik pas echt hoeveel negativiteit er rondom menstruatie bestaat, ook onder leeftijdsgenoten. Maar dat niet alleen. Ik zie ook dat er veel vrouwen zijn die niet voor zichzelf opkomen en te makkelijk over het taboe denken. Dat was voor mij voldoende motivatie om mijn afstudeerfilm te maken.
Tijdens mijn research heb ik een enquête gehouden onder 130 mensen. Uit de antwoorden bleek dat het grootste deel van de mensen menstruatie als negatief ervaart. Dat vond ik zo jammer om te lezen, vooral omdat de meeste reacties van jonge mensen kwamen. We leren niet goed wat menstruatie is, waarom het überhaupt plaatsvindt en wat het betekent voor het lichaam en geest. Als we ver terug in de tijd kijken werd in bijvoorbeeld het Oude Egypte, Griekenland en in verschillende natuurgodsdiensten menstruatie juist als iets heiligs gezien. Helaas zijn we daar steeds verder van af gaan staan.”
“Menstruatie is iets natuurlijks en niet vies”
Hannah wil zich met haar film richten op de fysiek en geestelijke ervaring tijdens de menstruatie en een vergelijking maken met de natuur. “Mijn boodschap is dat je je comfortabel mag voelen met het lichaam dat menstrueert, of dat nu je eigen lichaam is of dat van een ander. Ik wil dat iedereen zich kan herkennen in mijn film. Daarom bespreekt de film niet alleen de menstruerende vrouw, maar ook de man. Menstruatie is iets natuurlijks en niet vies, ook niet als je met elkaar naar bed gaat. Ongesteld zijn is zo’n 40 jaar lang onderdeel van ons leven, dan is het belangrijk dat we ons daar comfortabel bij kunnen voelen.”
Ze gebruikt zelf geen medicatie om menstruatie of de klachten ervan te stoppen. “Ik heb wel wat last van buikkrampen en rugpijn, maar ik zie het graag als een natuurlijk, maandelijks proces. Het duurt een paar dagen en ik weet dat het weer overgaat. Het belemmert me niet. Ik probeer rust te nemen en mijn lichaam niks te forceren. Van veel vrouwen hoor ik dat ze genoodzaakt zijn in bed te liggen door de pijn die ze de eerste dag ondervinden, en voelen zich daardoor beperkt in wat ze kunnen doen. Eigenlijk vertelt het lichaam ons om die dagen juist onze rust te nemen en een stap terug te doen. Maar velen willen daar helaas niet aan toegeven.”
Verkeerd beeld door mainstream beeld
Het maken van haar film kost geld, en dit zijn kosten die ze zelf niet kan betalen. Daarom is Hannah een crowdfunding gestart. Met behulp van een kleinschalige crew en door de film zelf te schrijven, regisseren en te monteren lukt het om ‘Cyclus’ dicht bij haarzelf te houden. “Inmiddels heb ik al meer dan de helft van het streefbedrag kunnen ophalen. Ik heb in totaal 5.500 euro nodig, die we gaan gebruiken voor acht draaidagen in april. Dan hoop ik in september mijn film in première te laten gaan en mijn studie af te ronden. Het zou mooi zijn als mijn film wordt opgepikt door festivals. Er is momenteel namelijk geen positieve representatie van menstruatie te zien in de media, ook niet in film. Ik heb vrijwel nooit menstruatiebloed op een niet-stigmatiserende manier op het grote scherm gezien. Als je er iets over ziet of leest, is het altijd op een schaamtevolle manier, het gaat over doorlekken, of dat het smerig is en een last. Het is een verkeerd beeld dat de mainstream media geeft en niet de echte ervaring tijdens het menstrueren. Dit moet veranderen.”
De crowdfunding loopt nog tot en met 13 maart. Doneren kan via de website van Cinecrowd.