Straffen tegen teruggekeerde Syriëgangers kunnen hoger uitvallen als openbaar aanklagers in EU-landen erin slagen teruggekeerde IS-strijders voor meerdere aanklachten veroordeeld te krijgen. Door meerdere beschuldigingen samen te voegen kan een terroristische strijder niet alleen worden veroordeeld voor lidmaatschap van een terroristische organisatie, maar ook voor oorlogsmisdrijven.
Dat staat in een rapport van Eurojust in Den Haag, dat zaterdag wordt gepresenteerd in het kader van de vijfde jaarlijkse EU-dag tegen straffeloosheid. Vanwege coronamaatregelen organiseert Eurojust dit jaar geen congres in Den Haag. In plaats daarvan zet de Europese organisatie voor justitiële samenwerking alle presentaties online op het YouTube-kanaal van Eurojust.
In meer dan twintig zaken in vijf EU-landen zijn vonnissen uitgesproken of zijn er onderzoeken en processen gaande waarbij terroristische strijders worden beschuldigd van oorlogsmisdrijven in plaats van alleen terroristische misdrijven. De hogere straffen waar dit toe leidt doen volgens Matevz Pezdirc van het Genocide Network, dat is ondergebracht bij Eurojust in Den Haag, meer recht aan de slachtoffers en hun nabestaanden. Eurojust verleent bij internationale misdrijven ondersteuning aan de openbaar aanklagers in de lidstaten.
Een bekende zaak in Nederland is die van Syriëganger Oussama A. uit Utrecht, die vorig jaar juli werd veroordeeld. A. had lachend geposeerd op een foto naast een door IS geëxecuteerde man die aan een kruis was gehangen. De rechtbank in Den Haag erkende dit als een oorlogsmisdrijf en telde 2,5 jaar bij de straf op, waardoor die uitkwam op 7,5 jaar. Door de foto te verspreiden had A. de persoonlijke waardigheid van het slachtoffer aangetast. Het was de eerste keer dat een jihadist in Nederland hiervoor is berecht.