De omstreden investeringsaftrek voor bedrijven is belangrijk voor het behouden en creëren van banen in crisistijd. Dat zegt premier Mark Rutte tegen kritische oppositiepartijen, die zich afvragen waarom bedrijven de korting van 2 miljard euro krijgen.
Het linkse blok van GroenLinks, SP en de PvdA reageerde op de eerste dag van het marathondebat over de kabinetsplannen voor volgend jaar al verontwaardigd dat er geen onderbouwing voor de maatregel ligt. Volgens de partijen lijkt de korting verdacht veel op omstreden maatregelen waar het kabinet eerder van af zag: het afschaffen van de dividendbelasting en het verlagen van de winstbelasting. Bovendien zijn zij bang dat er veel misbruik wordt gemaakt van de regeling.
De Kamer krijgt het uitgewerkte plan begin oktober te zien, dus Rutte moest de partijen de onderbouwing verschuldigd blijven. Wel legde hij uit waarom hij gelooft in de regeling: de korting is belangrijk voor het creëren van banen door investeringen van bedrijven. De investeringen van het bedrijfsleven bedragen normaal gesproken zo’n 100 miljard euro. Bedrijven zijn verantwoordelijk voor het overgrote deel van de investeringen. Dat de overheid investeringen naar voren haalt is een “druppel op de gloeiende plaat”.
Het Centraal Planbureau (CPB) verwacht dat de bedrijfsinvesteringen in 2020 met 9 procent dalen. Door met de aftrek bedrijven te stimuleren toch te investeren, kunnen de productiecapaciteit worden uitgebreid, nieuwe markten worden aangeboord en economische groei worden gerealiseerd, zegt Rutte. Dat leidt allemaal tot nieuwe banen, hoewel hij niet weet wat het precieze effect zal zijn. “Bij fiscale maatregelen kun je nooit precies zeggen hoeveel banen dat wel of niet oplevert.”
SP-leider Lilian Marijnissen kaatste terug dat Rutte het afschaffen van de dividendbelasting ook altijd verdedigde met het argument dat de maatregel banen zou opleveren. PvdA’er Lodewijk Asscher wijst op de fraudegevoeligheid van de regeling. Het CPB vergelijkt de investeringsaftrek met de Wet Investeringsrekening uit de jaren ’80, die “vanwege een te hoge mate van oneigenlijk gebruik” jaren later werd afgeschaft, benadrukt de sociaaldemocraat.
Rutte houdt vol dat de maatregel juist past in crisistijd. Veel bedrijven overwegen bijvoorbeeld te investeren in een nieuwe productielijn, maar zien er van af in tijden van grote onzekerheid. “Je hoopt dan met deze pot mensen te stimuleren om te zeggen: doe het nou wel.”