Elk groot openbaar gebouw in Nederland zou op vaste tijden gecontroleerd moeten worden om te zien of de constructie nog wel veilig is. Zo’n ‘APK’ zou wettelijk verplicht moeten worden, adviseert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) naar aanleiding van het gedeeltelijke instorten van het dak van het AZ-stadion vorig jaar.
Het Alkmaarse stadiondak voldeed bij de oplevering in 2006 al niet aan de eisen en binnen een paar jaar ontstond een scheur in een lasverbinding. Dat werd niet ontdekt omdat het dak nooit werd gecontroleerd. Dertien jaar lang zaten duizenden toeschouwers onder het verzwakte dak. Omdat het stadion leeg was toen het dak naar beneden stortte, raakte niemand gewond.
Volgens de Onderzoeksraad staat dit niet op zich, in de afgelopen twintig jaar zouden bij minstens zestig gebouwen ernstige gebreken aan het licht zijn gekomen. In de helft van de gevallen werd het gebrek op tijd ontdekt en konden ongelukken worden voorkomen, zoals bij het winkelcentrum aan het Bos en Lommerplein in Amsterdam in 2006 en bij het NAC-stadion in Breda in 2014.
Bij de andere helft leidde het gebrek wel tot een instorting. Als voorbeeld van zulke ongelukken noemt de raad onder meer het instorten van het dak van voetbalstadion Grolsch Veste in Enschede in 2011. Daarbij kwam een bouwvakker om het leven. In 2003 vielen vijf balkons van een appartementencomplex in Maastricht naar beneden, waardoor twee bewoners omkwamen. In 2006 viel een dode door het instorten van een trap langs de gracht in Utrecht. In 2017 stortte een parkeergarage bij Eindhoven Airport deels in en in 2010 kwam een deel van de B-Tower in Rotterdam naar beneden.
In sommige gevallen gebeurde de instorting totaal onverwacht, schrijft de Onderzoeksraad, maar in andere gevallen is er niet genoeg gedaan met waarschuwingen.
De bouwsector wil de veiligheid beter controleren tijdens het ontwerp en de bouw, maar “wanneer een gebouw eenmaal in gebruik is genomen, blijkt deze controle nauwelijks plaats te vinden”, aldus de Onderzoeksraad.