Nederland moet naar manieren zoeken om, desnoods achter de schermen, met Rusland in gesprek te blijven over de MH17-zaak. Dat zegt Renée Jones-Bos, voormalig ambassadeur in Moskou, in een gesprek met de Tweede Kamer. Ook in internationaal verband is het aan Nederland om aandacht voor de kwestie te blijven vragen. “Als wij MH17 niet op de agenda houden, zou het zomaar weg kunnen slippen.”
Nederland houdt Rusland medeverantwoordelijk voor het neerhalen met een luchtdoelraket van een passagiersvliegtuig boven Oost-Oekraïne op 17 juli 2014. Het toestel van Malaysia Airlines was onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur met bijna 300 mensen aan boord, het merendeel Nederlanders. Geen van de inzittenden overleefde de ramp.
Het onderlinge contact verliep altijd al moeizaam, maar medio oktober gooide Moskou de deur helemaal dicht. De Russen ontkennen iedere betrokkenheid bij de MH17-ramp en stellen dat Nederland en het eveneens zwaar getroffen Australië, die samen optrekken, er alleen maar op uit zijn hen de schuld in de schoenen te schuiven.
Minister Stef Blok (Buitenlandse Zaken) zei daarop dat hij juist snel weer met de Russen om tafel wil. Maar met alle juridische procedures tegen Rusland waar Nederland partij in is, zal dat nog niet meevallen, waarschuwt Jones-Bos. In het informelere circuit liggen volgens haar meer kansen, mits er “creatiever” naar ingangen wordt gezocht. “Er zijn misschien mensen in Nederland met goede contacten die ingezet zouden kunnen worden.”
Ook Jaap de Hoop Scheffer van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) noemt het belangrijk om “toch te proberen in de persoonlijke sfeer een dialoog in stand te houden”. Dat hoeft dan niet eens over MH17 te gaan, zegt de oud-minister van Buitenlandse Zaken.
In gesprekken met andere landen is het volgens De Hoop Scheffer zaak om altijd ook MH17 te blijven noemen. Nederland moet daarnaast proberen het dossier op de agenda te krijgen bij de toekomstige regering-Biden in de Verenigde Staten, vindt hij. Jones-Bos, die ook ambassadeur is geweest in Washington, verwacht van de regering-Biden eerder een “welwillend oor” dan van de huidige regering-Trump. “Maar het gaat niet vanzelf”, waarschuwt zij.