Zeven dagen lang heeft een supermarkt in Veldhoven gefungeerd als ‘proeflaboratorium’ voor het Smart Distance Lab. Onderzoekers van deze organisatie, die zich bezighoudt met praktijkmetingen rond coronamaatregelen, testen allerlei manieren die het mensen makkelijker moet maken de 1,5 metermaatregel in acht te houden.
Zo is er getest met ronde stickers met voetjes in plaats van strepen op de vloer, met een stoplicht dat aangeeft wanneer de super vol is, met eenrichtingverkeer en ook met een beloning voor mensen die een sensor willen dragen vanaf de ingang. “Via die sensor kijken we naar contacten die ze hebben in de winkel, hoe lang die duren, of de afstand van 1,5 meter in acht wordt gehouden en hoe lang ze in de supermarkt verblijven. De essentie is dat je kunt zien wat wel of niet werkt”, zegt onderzoeker Tessa Blanken van de Universiteit van Amsterdam. Om dat goed te bepalen hebben de onderzoekers per dag verschillende maatregelen ingezet of combinaties daarvan.
Op vrijdag, de laatste dag, hebben ze alle maatregelen tegelijk geïmplementeerd en krijgen mensen bij teruggave van hun sensor een beloning in de vorm van koekjes of chocolade paaseieren. “We merken dat mensen belonen voor goed gedrag het beste werkt”, aldus Blanken. Ze schat in dat ongeveer 90 procent van de winkelbezoekers dagelijks meewerkte. “Mensen zijn doorgaans erg enthousiast.”
Ook supermarkteigenaar André van Reijen heeft die ervaring. “Bijna iedereen is positief, slechts een enkeling niet. Ook het personeel vindt het erg interessant en werkt graag mee.” Een aantal alternatieve maatregelen houdt hij graag in stand, zoals het verkeerslicht en de ronde stickers op de vloer. “Daarvan ben ik erg gecharmeerd. Het verkeerslicht biedt mensen de gelegenheid een mandje mee te nemen of zelfs helemaal niets. Je merkt dat ze dat vaak heel gek vinden en eraan moeten wennen.” De bollen zijn duidelijker in zijn ogen. “Mensen gaan er makkelijk op staan, terwijl bij strepen ze niet weten of ze erop, ervoor of erachter moeten blijven.”
Eind augustus vorig jaar deed Smart Distance Lab al een proef tijdens The Art Fair in Amsterdam. Toen gingen sensoren piepen als mensen te dicht bij elkaar kwamen. “Mensen vonden dat irritant als ze een biertje aan het drinken waren”, zegt gedragswetenschapper Denny Borsboom van de Universiteit van Amsterdam die ook bij de Veldhovense proef is betrokken. Daarom is dat hier achterwege gelaten. “Ze moeten de maatregelen vooral als positief ervaren.”
Het Lab wil ook nog op een basisschool testen en overweegt proeven in het openbaar vervoer, aldus Blanken.