‘Onderwijssysteem faalt en dat leidt tot ongelijke kansen’

Foto: ANP

Het Nederlandse onderwijssysteem faalt op een belangrijk punt. Leerlingen krijgen onvoldoende kans op onderwijs dat recht doet aan hun capaciteiten en ontwikkeling, stelt de Onderwijsraad in een advies.

“De coronacrisis versterkt dit. Nederland doet hiermee al jaren leerlingen tekort en de economie en samenleving lopen talent mis”, aldus de raad. De Onderwijsraad adviseert om het moment van selectie naar een schoolsoort van het voortgezet onderwijs uit te stellen tot na een brede brugperiode. “En bied, veel meer dan nu, in het basis- en voortgezet onderwijs flexibel onderwijs op maat, dat recht doet aan verschillen tussen leerlingen. Daarvoor is een ingreep in de structuur van het voortgezet onderwijs noodzakelijk”, stelt de organisatie.

In het Nederlandse onderwijsstelsel worden leerlingen al op jonge leeftijd geselecteerd voor een schoolsoort van het middelbare onderwijs. Maar deze vroege selectie leidt volgens het adviesorgaan tot ongelijke onderwijskansen. “Leerlingen met dezelfde capaciteiten, maar met verschillende achtergronden, komen niet op hetzelfde onderwijsniveau terecht. Hierdoor volgen veel leerlingen voortgezet onderwijs dat niet past bij wat zij in hun mars hebben”, schrijft de raad.

De Onderwijsraad merkt ook op dat jongeren met verschillende achtergronden elkaar niet meer ontmoeten op school. “Ze zitten van elkaar gescheiden in hun eigen bubbel.”

Volgens de raad zou er pas na een driejarige brugperiode selectie naar een van de onderwijsvormen van het voortgezet onderwijs moeten plaatsvinden. Dit betekent dat het huidige schooladvies en de eindtoets in groep 8 van het basisonderwijs komen te vervallen.

De sectororganisaties VO-raad en de PO-Raad steunen het pleidooi van de Onderwijsraad. “Onze kinderen, leerlingen en studenten verdienen een beter en rechtvaardiger onderwijsstelsel. Om alle kinderen goed onderwijs te kunnen geven moet ons stugge stelsel worden aangepakt”, zegt de PO-Raad, de sectororganisatie voor het primair onderwijs. De VO-raad wijst er op dat er voor een dergelijke structuurwijziging wel voldoende menskracht, vaardigheden, tijd en geld moet zijn.

De Onderwijsraad bracht het advies uit op verzoek van de minister van Onderwijs.