Veilig online betalen: hoe doe je dat?

Klassieke criminaliteit is dankzij de coronacrisis flink afgenomen, zo blijkt uit cijfers van de politie. Cybercrime daarentegen is juist enorm toegenomen. Voor velen is dat geen reden om het internet links te laten liggen, maar wel om bewuster om te gaan met de risico’s. De ene webshop is de andere niet, en het ene betaalmiddel is minder veilig dan de andere. Hoe reken je online je aankopen veilig af?

Identiteitfraude, oplichting, een gehackte computer – het komt allemaal vaker voor, nu we massaal thuis zitten. Het aantal woningbraken daalde in 2020 flink volgens de politie

, net als het aantal straatroven, overvallen en auto-inbraken. Maar hacken, WhatsApp-fraude en fraude in de online handel namen juist toe.

Je aankopen afrekenen met een creditcard is vaak een veilige manier om online te shoppen. Bij de meeste creditcardmaatschappijen ben je verzekerd tegen diefstal, beschadiging of vermissing. Als je dus niet krijgt waar je voor hebt betaald, krijg je je geld terug. Het nadeel van creditcards is dat niet iedereen ze kan krijgen – je moet een stabiel, goed inkomen hebben. Bovendien is het ook niet altijd even verstandig om de optie te hebben op krediet te kopen.

Voor sommigen is het ook een groot nadeel dat een gewone creditcard niet bepaald anoniem is – dat kan onprettig voelen, in een digitale wereld waarin alle data die je verspreidt door iemand anders gevonden kan worden. In dat geval is het kopen van een prepaid betaalkaart – zoals de paysafecard

– wellicht een fijn alternatief. Een dergelijke kaart staat niet op naam, en bovendien kan je nooit meer uitgeven dan erop staat.

Als je alleen bij Nederlandse webshops winkelt, kom je vaak ook al een heel eind met iDeal. Je rekent je aankopen dan direct af via je eigen bank. Nadeel hiervan is dat je vaak je hele bestelling vooruit betaalt, terwijl je geen aankoopbescherming hebt. Ook kom je – letterlijk – niet heel ver met iDeal; in buitenlandse webshops kan je zelden afrekenen op deze manier.

Webwinkels hebben de wettelijke verplichting je de optie te bieden (een deel) achteraf te betalen. In sommige gevallen betekent dit dat je alsnog via iDEAL betaalt, in de vorm van een ‘digitale acceptgiro’. Je ontvangt de betaallink dan per e-mail van de winkel waar je iets gekocht hebt.

Een alternatief voor de digitale acceptgiro wordt ook weleens geboden: Klarna of Afterpay handelt dan je uitgestelde betaling af. Dat werkt redelijk goed, maar is niet helemaal een waterdicht systeem. In een tv-uitzending van Kassa toonde de Consumentenbond enige tijd geleden aan dat Klarna gevoelig is voor identiteitfraude

. Bovendien delen ze je gegevens met het BKR als je ervoor kiest in delen te betalen – wat uiteraard gevolgen kan hebben voor je kredietwaardigheid.

PayPal is ook nog een optie – zeker als je in het buitenland afrekent, en niet over een (prepaid) creditcard beschikt. PayPal houdt een beetje het midden tussen iDeal en een creditcard. Het grote voordeel is dat zij wel aankoopbescherming bieden. Het grote nadeel is dat het niet bepaald een klantvriendelijk systeem is; het is voor velen ingewikkeld om te zorgen dat hun rekening naar behoren werkt, en de klantenservice is niet bijzonder goed bereikbaar. Dat neemt niet weg dat het een zeer populair systeem is.

En zo zijn er uiteraard nog veel andere opties: het wemelt online van de verschillende (prepaid) creditcardmaatschappijen, online banken, en cryptomunt-opties. Er zit veel moois tussen, maar ook een hoop rotzooi, dus doe altijd je huiswerk. Het zijn zelden de verstandige, bewuste online shoppers die het doelwit van deze nieuwe generatie bankhangende criminelen zijn.