Museum Catharijneconvent in Utrecht opent vrijdag een grote kunsthistorische tentoonstelling over Maria Magdalena, een van de meest besproken figuren uit het Nieuwe Testament. Ze zou Jezus Christus hebben gevolgd en getuige zijn geweest van zijn kruisiging én hem hebben getroffen direct na zijn verrijzenis. In de loop der eeuwen is er van alles aan haar toegedicht: ze zou een bekeerde zondares zijn geweest, maar misschien ook Jezus’ partner.
Maria Magdalena spreekt nog steeds tot de verbeelding van velen, op heel verschillende manieren. Het Vaticaan heeft de Bijbelse rol van Maria Magdalena nog in 2016 opgewaardeerd en haar gelijkgesteld aan de apostelen. En in 2003 kreeg ze een bijzondere rol in De Da Vinci-code, de wereldwijde bestseller van de Amerikaan Dan Brown.
“Ze belichaamt vele thema’s, zoals vrouwelijk leiderschap, lichamelijkheid, beeldvorming en gendergelijkheid”, zegt het museum. “En lang voor de feministische golven, werd er al ongenoegen uitgesproken over het feit dat Maria Magdalena onjuist werd behandeld omdat ze een vrouw was.”
Met bruiklenen en eigen stukken wil het museum laten zien hoe beeldvorming rond Maria Magdalena zich door de eeuwen heen ontwikkelde. Kunstenaars laten zich al eeuwen zich inspireren door Maria Magdalena: van anonieme middeleeuwse meesters tot kunstenares Marlene Dumas en fotograaf David LaChapelle. De oudste verbeelding van Maria Magdalena op de tentoonstelling is uit de late elfde eeuw. Het meest recente werk werd eind 2020 geschilderd door de Nederlandse kunstenaar Helen Verhoeven.
Een tentoonstelling over Maria Magdalena past helemaal in de huidige tijd, vindt het museum. “Maria Magdalena is actueler dan ooit, in een tijd waarin vrouwen steeds vaker hun stem laten horen, hun plek op het wereldtoneel opeisen en die plek bovendien zelf willen vormgeven. In deze tijdgeest kreeg Maria Magdalena niet alleen in de Rooms-Katholieke Kerk een upgrade. Ook daarbuiten is ze bij uitstek het symbool van vrouwen wier getuigenis eerder niet werd geloofd, maar die steeds vaker serieus worden genomen. En die bovendien, ondanks alle negatieve connotaties, hun vrouwelijkheid en seksualiteit omarmen.”
Maria Magdalena gaat duren tot begin volgend jaar. Een tentoonstelling over Jezus’ moeder, Maria, trok in 2017 80.000 belangstellenden naar hetzelfde museum.