Het Koninklijk Huis zou excuses moeten maken voor het onrecht dat de Molukse gemeenschap is aangedaan. Oud-premier Dries van Agt (CDA) vindt dat de Molukkers bedankt moeten worden voor hun trouw aan Nederland. En dat is volgens hem niet alleen een zaak van de minister-president, zo zegt hij in NRC.
“Hier ligt een taak voor onze koning”, zegt de 90-jarige Van Agt in een interview in de krant. Hij wijst erop dat Indonesië al excuses heeft gekregen voor het Nederlandse geweld tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. “Wat mij bezighoudt is hoe zuur het voor de Molukkers moet zijn dat zij nog nooit enig medeleven van het Koninklijk Huis hebben gekregen. Helemaal nooit!”
Van Agt vindt het ongekend hoe de Molukkers, die in het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) hadden gevochten, in 1951 “pardoes” op schepen zijn gezet en op staande voet uit het leger zijn ontslagen. “Bruter en bruusker had het niet gekund. Ze verloren van de ene dag op de andere hun eer en hun waardigheid”, zegt hij. In Nederland werden ze onder andere in oud-concentratiekampen ondergebracht, omdat hun verblijf slechts ’tijdelijk’ zou zijn.
Van Agt gaf in 1977 als minister van Justitie in het kabinet Den Uyl mede opdracht om met harde hand een einde te maken aan de treinkaping bij De Punt. De Molukkers wilden met de kaping afdwingen dat Nederland zich zou inzetten voor een zelfstandige Molukse staat. De gijzeling werd na drie weken beëindigd door precisieschutters, mariniers en straaljagers. Zes treinkapers en twee passagiers kwamen om.
“Ik heb het altijd een gruwelijke beslissing gevonden, een grote last om mee te leven”, zegt Van Agt daarover. Hoewel hij nu beter de achtergrond van de actie begrijpt, heeft hij er nog altijd geen begrip voor. “De wanhoop, frustratie en het verdriet hadden niet op deze manier tot uiting mogen worden gebracht.” Wel zegt Van Agt in NRC dat als hij óf een van zijn voorgangers beter met de belangen van de Molukkers was omgegaan, die kaping er mogelijk nooit was geweest. “We hadden als overheid bijvoorbeeld het verlies van inkomsten door dat ontslag voor onze eigen rekening kunnen nemen.”