Minister wil meerdaags stemmen koppelen aan minder volmachten

Foto: ANP

Meerdaags stemmen moet gekoppeld worden aan het verminderen van het aantal volmachtstemmen dat een kiezer kan uitbrengen. Dat vindt demissionair minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) die voorstander is van vervroegd stemmen.

Door het aantal volmachten terug te brengen van twee naar één komt ze tegemoet aan kritiek van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Die is kritisch over de volmachten omdat een kiezer daarmee zijn of haar stemgeheim moet opgeven, maar ook omdat het risico bestaat van volmachten ronselen. De Kiesraad is eveneens voorstander van het terugbrengen van het aantal volmachten naar maximaal één.

Dit jaar was het bij de Tweede Kamerverkiezingen voor het eerst mogelijk om drie dagen te stemmen. Volgens Ollongren blijkt uit onderzoek dat twee op de tien kiezers gebruik willen maken van vervroegd stemmen. Van de mensen van 70 jaar en ouder geeft zelfs bijna een derde aan er gebruik van te zullen maken. De kosten van vervroegd stemmen bedragen naar schatting ongeveer 11 tot 13 miljoen euro per verkiezing. Het voornemen is om bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten in 2023 meerdaags stemmen mogelijk te maken.

De OVSE vindt ook dat een rechter zich moet kunnen uitspreken over de geldigheid van de verkiezingsuitslag. Daar wil Ollongren over nadenken, schrijft ze in een reactie op een rapport van de OVSE die met waarnemers aanwezig was bij de stembusgang in maart. Nu gaan de gekozen vertegenwoordigers over de geldigheid van de verkiezing. Dat is volgens de OVSE niet overeenkomstig internationale standaarden. De minister komt volgend jaar met een besluit.