De mogelijkheid om 2G-beleid in te voeren is “uit grondrechtelijk oogpunt te rechtvaardigen”, oordeelt de Raad van State, de belangrijkste adviseur van de regering. Wel vindt de Raad van State dat in de wet duidelijk moet worden wanneer sprake is van een “hoogrisico-situatie”. Alleen in zo’n situatie mag 2G worden ingezet. Demissionair zorgminister Hugo de Jonge heeft dit alleen in de toelichting gezet.
2G maakt het mogelijk op bepaalde plekken alleen toegang te verlenen aan mensen die ofwel zijn gevaccineerd, ofwel zijn genezen (recent een corona-besmetting hebben doorgemaakt). De Jonge stuurde het wetsvoorstel waarin het 2G-systeem wordt vastgelegd maandagavond naar de Kamer.
De raad had flinke kritiek op een conceptwetsvoorstel, maar dat is op sommige punten inmiddels aangepast. Naar aanleiding van het advies, is in de wet nu “expliciet” gezet “in welke sectoren en onder welke omstandigheden” de 2G-coronapas mag worden ingezet. Maar de Raad van State wilde ook dat in de wet zelf wordt opgenomen wat precies wordt verstaan onder een “hoogrisico-situatie”. Alleen in zo’n situatie mag 2G worden ingezet, maar het is niet duidelijk wanneer hier sprake van is. De RvS heeft het kabinet gevraagd dit expliciet in de wet te zetten, en niet alleen in de toelichtende tekst (memorie van toelichting).
De Jonge wil dit toch niet doen, “omdat de inzichten omtrent de epidemiologische omstandigheden en de kenmerken van hoogrisico-settings” kunnen veranderen, schrijft hij in een reactie. De Raad van State wil ook dat snel duidelijk wordt hoe de uitzondering op 2G eruit gaat zien voor mensen die zich niet kúnnen laten vaccineren, bijvoorbeeld om medische redenen. Het kabinet kan dat nog niet zeggen.
De adviseur erkent dat het 2G-beleid een punt van heftige discussies in de samenleving is. Volgens de Raad is het erg lastig “om in de uiterst moeilijke omstandigheden van dit moment tegenstellingen in de samenleving te vermijden”. Wel moet het kabinet voorkomen “dat niet-gevaccineerden worden weggezet als onwillig, onwetend en onverantwoordelijk”.
Maar het invoeren van 2G is volgens de Raad van State te rechtvaardigen, gezien het hoge aantal corona-besmettingen. Het is goed dat het beleid alleen in bepaalde sectoren wordt ingezet én slechts onder bepaalde voorwaarden. Belangrijk is voor de Raad van State verder dat de 2G-toegangspas “in ieder geval” niet wordt gevraagd op de werkvloer of voor toegang tot essentiële voorzieningen, zoals het onderwijs.