Amsterdam wil door met gerichte wapencontroles in de stad. Gezien de beperkte omvang van de proef hiermee afgelopen september valt volgens de driehoek (gemeente, politie en Openbaar Ministerie) nog niet te zeggen of ze ook echt effect hebben op het wapenbezit in de hoofdstad. Daarom moeten de controles komend jaar nog gerichter worden ingezet, schrijft burgemeester Femke Halsema aan de gemeenteraad.
In totaal zijn in vier weken tijd bij vijftien controles in vijf wijken 2368 personen gecontroleerd en zijn honderd wapens in beslag genomen. Daarvan vielen er zestien onder de Wet wapens en munitie, zoals pepperspray, een boksbeugel en ploertendoder. De rest betrof vooral keuken- en zakmessen en schroevendraaiers. De driehoek noemt de opbrengst “relatief bescheiden”. “Dit laat zich mogelijk verklaren door de kleinschaligheid van de pilot”, staat in de brief.
Volgens Halsema heeft de politie bij de controles “uiterst zorgvuldig” gehandeld en is het draagvlak hiervoor onder de bevolking groot. Uit de evaluatie komt naar voren dat 70 procent van de Amsterdammers voorstander is van de wapencontroles.
“Tegelijk wil ik, samen met de politiechef en de hoofdofficier, het instrument verbeteren zodat we meer wapens in beslag kunnen nemen”, zegt de burgemeester. Zo krijgen wijkteams meer inspraak bij het aanwijzen van gebieden en momenten waarop de controles plaatsvinden. Ook komen er mobiele detectiepoortjes en handscanners om de controles minder fysiek te maken. Na een jaar beslist de driehoek of de controles structureel worden.
Vooraf was veel te doen over de wapencontroles in de hoofdstad. Zo leidde de inzet van zogenoemde burgerwaarnemers, die moesten toezien of de politie zich niet schuldig maakte aan etnisch profileren, tot weerstand bij onder meer politievakbonden. Die zetten daarom op hun beurt weer eigen waarnemers in. Volgens de burgemeester waren vrijwel alle burgerwaarnemers en gecontroleerde personen positief over de werkwijze van de politie. Een persoon heeft hierover een klacht ingediend bij de gemeente.
In een reactie noemen de betrokken politievakbonden de uitvoering van de wapencontroles “‘zeer goed en professioneel”. De bonden zeggen dat ze niet tegen controle op het werk van de politie zijn, maar vinden het toezicht geen taak van burgerwaarnemers. “Het is wat ons betreft niet wenselijk om de inzet van burgerwaarnemers te institutionaliseren en/of te verplichten.”