Qua uitgaven lijkt dit coalitieakkoord misschien nog het meest op het verkiezingsprogramma van de SP, zegt het Centraal Planbureau. De PvdA was iets zuiniger, met uitgaven die oplopen tot 20 miljard. Rutte IV laat de extra uitgaven in 2025 oplopen tot 26 miljard, becijferden de rekenmeesters.
Het CPB rekende in opdracht van de Kamer het eind vorig jaar gepresenteerde coalitieakkoord door. Het planbureau neemt in de aanloop naar landelijke verkiezingen ook de verkiezingsprogramma’s van verschillende partijen onder de loep, en kijkt naar de effecten van hun plannen op de economie, de overheidsfinanciën en de arbeidsmarkt.
“Uit mijn hoofd was er één politieke partij die hierbij in de buurt kwam”, zei CPB-baas Pieter Hasekamp tegen Kamerleden over een vraag over de investeringsplannen van de coalitie. Sectorhoofd Diederik Dicou vulde hem aan: “De SP zat nog iets hoger, de PvdA zat op ruim 20 miljard. Maar “qua inkomsten deden deze partijen overigens iets heel anders dan dit coalitieakkoord”, voegde Dicou toe. Het CPB gaf de Tweede Kamer dinsdagmiddag een toelichting op hun doorberekening.
Rutte IV geeft ongekend veel geld uit, met alle gevolgen van dien. De rekening wordt doorgeschoven naar toekomstige generaties, zegt het CPB. Er zijn zelfs zoveel plannen, dat niet al het geld wordt uitgegeven, verwacht Hasekamp. Door een gebrek aan arbeidskrachten zal zeker op het gebied van defensie en infrastructuur geld op de plank blijven liggen, verwacht het planbureau.
Hasekamp kan ook niet uitsluiten dat het ook op andere beleidsterreinen “misschien langer zal duren voordat die ambities volledig worden ingevuld”. Hij verwacht dat mogelijk het onderwijs en de zorg “het op specifieke punten lastig krijgen om voldoende mensen te vinden”.