Hans Vijlbrief, de nieuwe staatssecretaris van Mijnbouw, vond de de lange rijen met Groningers die subsidie wilden aanvragen op de dag van zijn beëdiging een “beschamende vertoning”. De beelden gaven hem “een rotgevoel”, zei de bewindsman tijdens zijn eerste bezoek aan Groningen.
Vijlbrief kon vrijdag, vlak voor zijn vertrek, al aankondigen de subsidie voor de verbetering en verduurzaming van huizen in het aardbevingsgebied flink te verhogen. Wanneer Groningers opnieuw bij een loket kunnen aankloppen voor de subsidie, is nog onzeker. Eerder zei Vijlbrief al de gang van zaken te betreuren.
Het extra budget is volgens Vijlbrief een belangrijke stap, maar volgens hem was dat op de dag dat de loketten opengingen niet het enige probleem. “Wat er precies mis is gegaan, moeten we nog bekijken”, zegt de bewindsman. Hij noemt als voorbeeld dat mensen aangaven dat ze ‘zakten’ in de digitale wachtrij: na verloop van tijd stonden er niet minder, maar meer mensen voor hen.
Het gestuntel met de subsidie en de aankondiging dat in 2022 waarschijnlijk meer gas moet worden gewonnen dan gedacht, zorgden voor een gespannen ontmoeting tussen Vijlbrief en Groningse bestuurders, aldus commissaris van de Koning René Paas. Hij hoopt dat Den Haag “niet de regelingen maar de Groningers centraal zet” in de toekomst.
Ook Paas is blij met het extra geld. Verhoging van de subsidie “maakt het gesprek toch echt wel anders”, hoewel het “de wonden die zijn geslagen” niet kan helen. De nieuwe staatssecretaris voor Mijnbouw zag volgens Paas al snel “dat dit de enige manier was waarop deze nare kwestie kon worden opgelost”.
Groningers lieten dit weekend ook van zich horen tijdens een fakkeltocht waarin ze respect eisten. Het drukbezochte protest maakte diepe indruk op Vijlbrief, zei hij in het provinciehuis op maandag, de eerste dag van een tweedaags werkbezoek. Hij had er bewust voor gekozen niet bij de fakkeltocht aanwezig te zijn. “Dan zie je zo’n bewindspersoon die uit een dienstauto stapt”, verzuchtte de staatssecretaris. Dat zou volgens Vijlbrief gespeeld overkomen. Tijdens zijn werkbezoek spreekt hij met gedupeerden van de gaswinning, alsook deskundigen, bestuurders en belangenbehartigers.