De Tweede Kamer debatteert donderdag over de opvang van Oekraïense vluchtelingen, maar verschillende partijen willen het ook hebben over het systeem voor reguliere asielzoekers. Die opvang loopt al langere tijd vast. Voor Oekraïners zijn de afgelopen weken tienduizenden plekken vrijgemaakt, maar gemeenten zijn veel minder happig om reguliere asielzoekers op te vangen. Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) zei eerder deze week dat er sprake is van een “verdringingseffect”.
Van der Burg kondigde vorige week vrijdag aan dat het kabinet aan een wetsvoorstel werkt om opvangplekken voor asielzoekers af te kunnen dwingen. De bewindsman zei eind maart nog daar niet aan te willen, en dat hij een dergelijke bevoegdheid als een “nederlaag” zou beschouwen.
De coalitie is verdeeld over het voornemen van Van der Burg. D66 vindt een aanwijzingsbevoegdheid een goed idee, maar laat nog in het midden bij wie die bevoegdheid zou moeten liggen. Ook Van der Burg is daar naar eigen zeggen nog niet uit. “We kijken naar verschillende varianten”, zei de staatssecretaris vrijdag. “Is het de staatssecretaris die de verantwoordelijkheid krijgt? Of leggen we die bijvoorbeeld bij provincies, als het gaat om doorzettingsmacht?” Bij statushouders zijn het de provincies die gemeenten een opdracht geven voor de huisvesting. “Dat zouden we ook kunnen doen bij asielzoekers.”
De VVD ziet dwang juist absoluut niet zitten. Het kabinet kan beter inzetten op dwang om flexwoningen te realiseren, vindt Kamerlid Ruben Brekelmans. Daarnaast wil hij dat er in EU-verband meer wordt gedaan om het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt terug te dringen, zoals eerder gebeurde met de zogenoemde Turkije-deal.
In het debat komt sowieso een breed scala aan onderwerpen aan bod. Niet alleen onderdak, maar ook zorg, sociale voorzieningen en onderwijs staan op de agenda. Er zullen dan ook diverse bewindslieden aanwezig zijn, onder wie staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel), minister Dilan Yeşilgöz (Justitie) en minister Dennis Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs).
GroenLinks vindt dat er landelijke regie nodig is, met één bewindspersoon die de leiding neemt over de situatie. Ook zou er een plan moeten komen om alle vluchtelingen, uit Oekraïne en andere landen, eerlijk over Nederland te verdelen.