Weer minder mensen in wettelijke schuldsanering

Foto: ANP

Vorig jaar zijn opnieuw minder mensen in de wettelijke schuldsanering beland dan het jaar ervoor. Dat staat in een rapport over de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp) van de Raad voor Rechtsbijstand. Twee jaar geleden waarschuwde de Nationale ombudsman dat burgers moeilijk toegang vinden tot de regeling.

De Wsnp is bedoeld om ervoor te zorgen dat mensen van hun problematische schulden afkomen. Zij kunnen, als een schuldhulpverleningstraject via de gemeente niet mogelijk is, bij de rechtbank een aanvraag doen voor de regeling. Als ze worden toegelaten, moeten ze een bepaalde tijd van een minimuminkomen leven, hun aangepaste betalingsverplichtingen nakomen en kunnen dan met een schone lei beginnen.

In 2021 zijn in totaal 2299 mensen met problematische schulden toegelaten tot de wettelijke schuldsanering. In 2020 waren dat er 3000. Ook zijn er minder aanvragen gedaan om in de regeling te komen. Vorig jaar waren dat er 4721, ruim 1000 minder dan het jaar ervoor. Uit het rapport blijkt dat 94 procent van de mensen met een Wsnp-regeling van hun schulden afkwam.

Dat minder mensen tot de wettelijke regeling worden toegelaten, komt niet doordat er minder mensen met problematische schulden zijn, meldt een woordvoerder van de raad. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat “de instroom in de regeling niet optimaal is”. Zo stelde de Nationale ombudsman dat de toelatingseisen van de Wsnp zo streng zijn, dat die te vaak als een “kansloze optie” wordt gezien. Veel mensen met schulden dienen daarom geen verzoek in.

Vorig jaar stuurde toenmalig minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker een voorstel naar de Tweede Kamer om de Wsnp aan te passen. Wie nu de schuldsaneringsregeling in wil, moet vijf jaar schulden afbouwen en geen nieuwe schulden maken. Die periode kan volgens Dekker naar drie jaar. Ook is het nu nog zo dat mensen die eerder al in de Wsnp hebben gezeten daar tien jaar lang niet meer voor in aanmerking komen. Ook dat kan wat Dekker betreft versoepeld worden, als de rechter dat gepast vindt. Deze eventuele wetsaanpassing loopt nog, aldus de woordvoerder van de raad.

Daarnaast is in mei vorig jaar een proef begonnen, waarbij bewindvoerders gesubsidieerde rechtsbijstand kunnen aanvragen voor het indienen van het verzoek tot toelating van de Wsnp. Ook dat zou de doorstroom naar de regeling moeten verbeteren, zo verwacht de Raad voor Rechtsbijstand.